Dentonet
LEKARZ
E-mail
WYBIERZ KATEGORIĘ
Aktualności
Prawo i finanse
Praca w gabinecie
Student
Edukacja i technologie
Medycyna

RPO broni tajemnicy lekarskiej

Publikacja:
RPO broni tajemnicy lekarskiej

RPO broni tajemnicy lekarskiej

Projekt nowelizacji ustawy o zmianie ustawy o Policji budzi wątpliwość nie tylko Naczelnej Izby Lekarskiej, lecz również Rzecznika Praw Obywatelskich. Zdaniem RPO proponowane przez ustawodawcę przepisy nie dają odpowiednich gwarancji ochrony prywatności i tajemnicy komunikowania się. Dotyczy to zwłaszcza środków, które mogą być wykorzystywane przez służby w toku kontroli operacyjnej. Zastrzeżenia RPO budzi także pozostawienie poza regulacją obowiązku informowania osób objętych kontrolą operacyjną po jej zakończeniu. Kolejne obawy dotyczą maksymalnego czasu prowadzenia kontroli operacyjnej i nieprecyzyjnie określonego czasu przetwarzania danych telekomunikacyjnych.

Rzecznik podziela także uwagi przekazywane m.in. przez organizacje pozarządowe odnoszące się do sposobu kontrolowania działań służb specjalnych oraz danych uzyskanych w toku działań operacyjnych. Przedkładanie sądowi przez policję i inne służby okresowych sprawozdań dotyczących pozyskiwania danych telekomunikacyjnych należy ocenić jako nieefektywny mechanizm nadzoru.

Sprzeciw samorządów zawodowych
Na to, że senacki projekt ustawy o Policji umożliwia szeroką inwigilację Polaków, wskazywali również podczas wspólnej konferencji prasowej Andrzej Zwara, Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej oraz Maciej Hamankiewicz, Prezes Naczelnej Rady Lekarskiej. Oba samorządy zawodowe wystąpiły w obronie tajemnic, które powierzają im klienci i pacjenci. Brak dostatecznej ochrony tych tajemnic i zbyt szeroki dostęp różnych organów i instytucji do informacji związanych ze sferą prywatności pogwałca konstytucyjne prawa obywateli, a także może podważyć zaufanie do przedstawicieli zawodów, którym powierza się najbardziej intymne sprawy – stwierdzili zgodnie obaj prezesi.

Już teraz urzędnicy nie respektują tajemnicy lekarskiej
Podczas konferencji Maciej Hamankiewicz podkreślił, że już teraz można wskazać wiele przykładów nadużyć w dostępie niektórych organów państwowych do tajemnicy lekarskiej. Najbardziej dobitnymi przykładami prób bezprawnego wykorzystania danych poufnych są żądania udostępnienia listy pacjentów kierowane do lekarzy przez przedstawicieli fiskusa.

Urząd skarbowy domagał się od lekarza ujawnienia listy pacjentów. To nie jest błaha sprawa, bo na tych wykazach mogą się znajdować osoby, które leczą się u psychiatry, seksuologa. Czy urzędnik kontroli skarbowej powinien wiedzieć, że ktoś leczy się u psychiatry? – pytał retorycznie Maciej Hamankiewicz, prezes Naczelnej Rady Lekarskiej.

Dane poufne poza kontrolą sądu
Obecnie art. 180 § 2 kodeksu postępowania karnego przewiduje, że „tajemnica lekarska może być ujawniona tylko za zgodą sądu powszechnego, gdy wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości oraz danej okoliczności nie da się ustalić w inny sposób, jak tyko poprzez ujawnienie tej tajemnicy”.

Tak więc decyzja o ujawnieniu tajemnicy jest cedowana na sąd powszechny, a nie na organ prowadzący postępowanie (czyli prokuratorę czy policję). Ponadto decyzja o ujawnieniu tajemnicy lekarskiej nie jest pozostawiona swobodnemu uznaniu sądu, lecz obwarowana przesłanką dobra wymiaru sprawiedliwości oraz niezbędności przeprowadzenia tego dowodu.

Lekarz i pacjent na podsłuchu
Tymczasem nowela ustawy zakłada, że to nie sąd będzie decydował o tym, czy zebrane podczas śledztwa dane mają charakter tajemnicy lekarskiej – takie uprawnienia będą mieli szeregowi funkcjonariusze.

Oznacza to, że funkcjonariusz najpierw zapozna się z materiałami, a potem sam zadecyduje, czy ma do czynienia z tajemnicą zawodową. Nad jego arbitralną opinią nie będzie żadnej kontroli – stąd rodzi się wątpliwość, czy zawsze podejmie słuszną decyzję.

Należy również założyć, że sąd z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości będzie wyrażał zgodę na wykorzystanie danych objętych tajemnicą lekarską. Niezadowolony z rozstrzygnięcia sądowego prokurator będzie mógł je zaskarżyć, ale takiego uprawnienia nigdy nie będzie miał zainteresowany lekarz ani osoba, której tajemnica dotyczy. Nie zostaną oni nawet poinformowani o tym, że byli poddawani takim formom inwigilacji jak podsłuch, kontrola korespondencji czy zbieranie danych o lokalizacji telefonów komórkowych.

Powszechnie krytykowany, a jednak świetny?
Jak dotąd projekt nowelizacji ustawy o Policji został skrytykowany m.in. przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych, resort administracji i cyfryzacji, Rzecznika Praw Obywatelskich, GIODO i 17 samorządów zaufania publicznego. Jednak w opinii jego autora, senatora Piotra Zientarskiego (PO), proponowane w noweli zmiany są konieczne.

– Nasz projekt odwołuje się do przesłanki dobra wymiaru sprawiedliwości, która już istnieje w kodeksie postępowania karnego. Nie ma możliwości wyłączenia jakiekolwiek zawodu z inwigilacji, jeśli w grę wchodzi działanie dla dobra wymiaru sprawiedliwości – stwierdził Zientarski. – Zaprosiłem samorządy zawodów zaufania publicznego do prac nad ustawą, ale nie doczekałem się konstruktywnych propozycji – dodał senator. Przyznał jednak, że być może projekt wymaga jeszcze dopracowania w Sejmie.

B.Sz.


POWIĄZANE ARTYKUŁY

kodeks etyki lekarskiej
Nowelizacja Kodeksu Etyki Lekarskiej – trwają prace samorządu Lekarz

Komisja etyki Naczelnej Rady Lekarskiej już po raz dwunasty w tej kadencji spotkała się w ramach prac nad nowelizacją Kodeksu Etyki Lekarskiej. Samorząd chce, aby została ona przyjęta podczas przyszłorocznego Krajowego Zjazdu Lekarzy. Jak poinformow...

dentysta 1
Więcej dentystów we władzach Naczelnej Rady Lekarskiej? Lekarz

Sekretarz komisji stomatologicznej NRL dr Anita Pacholec zgłosiła projekt uchwały najbliższego Krajowego Zjazdu, zgodnie z którym prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej miałoby zostać powiększone o jednego lekarza dentystę. Zgodnie z Regulaminem Krajow...

Lukasz Jankowski
Łukasz Jankowski nowym prezesem Naczelnej Rady Lekarskiej Lekarz

Nowym prezesem Naczelnej Rady Lekarskiej został lek. med. Łukasz Jankowski - specjalista nefrologii, dotychczasowy prezes Okręgowej Rady Lekarskiej w Warszawie. W głosowaniu delegatów z całej Polski wygrał z prezesem minionej kadencji prof. Andrzejem...

ROZWIŃ WIĘCEJ
tajemnica lekarska - Dentonet.pl
Jak przestrzegać w gabinecie prawa pacjenta do tajemnicy? Lekarz

Jak przypomina Rzecznik Praw Pacjenta, każdy pacjent ma prawo do zachowania w tajemnicy informacji z nim związanych, a uzyskanych w związku z wykonywaniem zawodu medycznego. Dotyczy to wszystkich osób wykonujących zawód medyczny i udzielających świad...

pieczatka
NIL: przyjęto uchwałę o treści pieczątki lekarskiej Lekarz

Naczelna Rada Lekarska na ostatnim posiedzeniu przyjęła uchwałę w sprawie treści używanej przez lekarza/lekarza dentystę pieczątki lub nadruku wykonywanego z systemu komputerowego. Obok podstawowych informacji, takich jak imię i nazwisko, tytuł zawod...

mikrobiologia lekarska
Specjalizacja z mikrobiologii lekarskiej także dla dentystów? Lekarz

XV Krajowy Zjazd Lekarzy zaapelował do ministra zdrowia o wprowadzenie przepisów umożliwiających odbywanie przez lekarzy dentystów specjalizacji z mikrobiologii lekarskiej. Jak czytamy w programie specjalizacji z mikrobiologii, jej celem wykształce...

NRL wybory
Dentyści we władzach nowej Naczelnej Rady Lekarskiej Lekarz

W piątek 13 maja odbyły się wybory nowych władz Naczelnej Rady Lekarskiej. Prezesem samorządu wybrany został lek. med. Łukasz Jankowski, który stosunkiem głosów 252 do 192 wygrał z prof. Andrzej Matyją (więcej informacji - TUTAJ). W piątek wybrano ró...

kodeks etyki lekarskiej
Projekt Kodeksu Etyki Lekarskiej przekazany do konsultacji Lekarz

Naczelna Rada Lekarska przyjęła uchwałę o przekazaniu do konsultacji samorządowych i społecznych projektu nowego Kodeksu Etyki Lekarskiej. Trwają jeszcze prace nad niektórymi zapisami – m.in. art. 63 dotyczącego reklamy w kontekście godności zawodu l...

NIL
Powstała Rada Ekspertów Naczelnej Izby Lekarskiej Lekarz

21 wybitnych osobowości świata medycznego powołanych zostało do Rady Ekspertów utworzonej przez Naczelną Radę Lekarską. Założeniem tej inicjatywy jest merytoryczne wzmocnienie głosu środowiska lekarskiego i działań samorządu związanych z ulepszaniem ...

Kodeks Etyki Lekarskiej
Będą zmiany w Kodeksie Etyki Lekarskiej, NIL czeka na sugestie Lekarz

Naczelna Izba Lekarska zachęca lekarzy i lekarzy dentystów do nadsyłania swoich propozycji zmian w Kodeksie Etyki Lekarskiej. Ma on się stać realną pomocą w codziennej pracy medyków. Zadaniem Komisji Etyki Lekarskiej NRL IX kadencji jest przygotowan...

Kodeks Etyki Lekarskiej
Nowelizacja Kodeksu Etyki Lekarskiej planowana w 2024 r. Lekarz

Podczas Nadzwyczajnego XVI Krajowego Zjazdu Lekarzy, który odbędzie się w dniach 16-18 maja 2024 roku, zostanie przyjęty znowelizowany i nowoczesny Kodeks Etyki Lekarskiej – poinformował Artur de Rosier, przewodniczący Komisji Etyki Lekarskiej NRL. ...