Rola higienistek stomatologicznych w profilaktyce onkologicznej
Rola higienistek stomatologicznych w profilaktyce onkologicznej
Łatwość badania jamy ustnej pozwala na szybkie wykrycie stanów nowotworowych w najwcześniejszym stadium rozwoju. Bardzo ważną rolę w profilaktyce onkologicznej odgrywają higienistki stomatologiczne, które podczas wykonywania zabiegów higienizacyjnych mogą rozpoznać niepokojące zmiany w obrębie jamy ustnej pacjenta.
Według statystyk, nowotwory zajmują w naszym kraju drugie miejsce wśród przyczyn przedwczesnych zgonów, zaraz po chorobach serca i układu krążenia. Nowotwory jamy ustnej, szczęki oraz twarzy stanowią około 3% wśród wszystkich chorób nowotworowych. Niestety, wiele z nich kończy się śmiercią pacjentów, gdyż zmiany w obrębie jamy ustnej są przez nich najzwyczajniej w świecie niezauważane oraz lekceważone. Wyleczalność raka jest natomiast ściśle uzależniona od szybkiego rozpoznania i wprowadzenia ukierunkowanego leczenia. Dlatego w profilaktyce onkologicznej nowotworów jamy ustnej nieoceniona jest rola lekarzy dentystów oraz higienistek stomatologicznych, którzy podczas leczenia lub zabiegów profilaktycznych mogą rozpoznać niepokojące zmiany oraz pokierować pacjenta na dalszą diagnostykę.
Wśród najczęściej występujących stanów przedrakowych wyróżnia się:
• leukoplakię (rogowacenie białe) – dotyczy przede wszystkim palaczy między 40. a 50. rokiem życia, umiejscawia się na wewnętrznej stanie policzków, rzadziej na podniebieniu, wyrostkach zębodołowych i wargach, w zależności od stopnia zaawansowania ma postać zmętnienia nabłonka, białych plam, twardych białawych okręgów z nadżerkami lub białawych brodawek;
• erytroplakię (rogowacenie różowe) – pojawia się przede wszystkim na błonie śluzowej policzków, języku lub wargach, ma postać czerwonej, błyszczącej plamy, której towarzyszy zgrubienie i rogowacenie nabłonka;
• brodawczaka rogowaciejącego – jest to zazwyczaj pojedynczy, osobny guzek pokryty grubą warstwą zrogowaciałego nabłonka (rzadziej występuje mnogo), może pojawić się w zasadzie w każdym miejscu w jamie ustnej,
• przewlekłe złuszczające zapalenie gruczołów śluzowych wargi dolnej – spowodowane stałym wydzielaniem śliny przez gruczoły ślinowe oraz współistniejące odczyny zapalne, które mogą przekształcić się w zmiany nowotworowe,
• zespól Plummera-Vinsona – choroba będąca efektem niedoborów żelaza, objawia się wygładzeniem i pieczeniem języka, a także zapaleniem kącików ust, które może przekształcić się w zmiany nowotworowe, dotyczy przede wszystkim kobiet w okresie przekwitania.
Podczas wykonywanych zabiegów higienistka stomatologiczna może jako pierwsza wykryć ewentualne nieprawidłowości w wyglądzie błon śluzowych jamy ustnej pacjenta. W takich przypadkach warto zwrócić się o konsultację do lekarza stomatologa oraz pokierować pacjenta na badania diagnostyczne. Należy również zwracać uwagę na obecność czynników drażniących, takich jak niedopasowane protezy czy źle wykonane wypełnienia, które również zwiększają ryzyko zmian nowotworowych. Niezwykle istotna w pracy higienistek stomatologicznych jest również edukacja pacjentów w zakresie profilaktyki onkologicznej, obejmująca zarówno zasady prawidłowej higieny jamy ustnej, jak i ogólnie rozumiany zdrowy styl życia.
O „współpracy” lekarzy dentystów z onkologami mówi prof. Arkadiusz Jeziorski, kierownik Kliniki Chirurgii Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.
AF
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Ponad 90% gabinetów stomatologicznych w USA planujących zatrudnić nowych pracowników deklaruje, że ma problemy ze znalezieniem personelu, głównie higienistek stomatologicznych. Na zapotrzebowanie rynku pracy starają się więc odpowiadać amerykańskie u...
Jak wynika z najnowszych danych firmy badawczej Sedlak&Sedlak, mediana miesięcznego wynagrodzenia w zawodzie asystentki stomatologicznej w 2024 r. wynosi 4480 zł brutto, natomiast higienistki stomatologicznej – 4620 zł brutto. Opublikowane dane ...
Według danych firmy Sedlak&Sedlak ze stycznia 2023 r. mediana miesięcznego wynagrodzenia na stanowisku asystentki stomatologicznej wynosi 4040 zł brutto, zaś higienistki stomatologicznej – 4310 zł brutto. Dane pochodzą z Ogólnopolskiego Badania ...
Towarzystwo Stomatologiczne Stanu Waszyngton (Washington State Dental Association, WSDA) wprowadziło nowe przepisy, które mają ułatwić podejmowanie pracy higienistkom stomatologicznym przeprowadzającym się na teren stanu. Waszyngtońskie kliniki boryk...
W Stanach Zjednoczonych brakuje higienistek stomatologicznych – wiele przedstawicielek tej profesji nie wróciło bowiem do pracy po pandemii koronawirusa. Skutkiem jest m.in. długi czas oczekiwania na zabiegi higienizacyjne w całym kraju. Z badań opu...
Według danych firmy Sedlak&Sedlak ze stycznia 2022 r. mediana miesięcznego wynagrodzenia na stanowisku asystentki stomatologicznej wynosi 3580 zł brutto, zaś higienistki stomatologicznej – 3800 zł brutto. Dane pochodzą z Ogólnopolskiego Badania ...
Posłanka Urszula Nowogórska skierowała do ministerstwa zdrowia interpelację, w której pyta, czy asystentki i higienistki stomatologiczne zatrudnione w prywatnych praktykach lekarskich powinny być objęte podwyżkami płac wprowadzonymi w ustawie o sposo...
– Należy edukować nie tylko pacjentów, ale też nas, specjalistów. Rola lekarzy dentysty w profilaktyce, rozpoznawaniu oraz leczeniu nowotworów głowy i szyi jest bardzo ważna – mówi prof. dr hab. Wojciech Golusiński, kierownik Katedry i Kliniki Chirur...
Z opublikowanego przed kilkoma tygodniami badania ankietowego wynika, że w grupie zawodowej higienistek stomatologicznych wskaźnik infekcji COVID-19 jest niski, a poziom szczepień wysoki. Badanie wykazało też, że mniej niż połowa higienistek, które o...
Ponad 800 osób uzyskało pomoc w dentobusie, który od 2020 r. działa w prowincji Kolumbia Brytyjska w Kanadzie. Ogromną rolę w funkcjonowaniu mobilnego gabinetu stomatologicznego odgrywają tam higienistki stomatologiczne. Dentobus w prowincji Kolumbi...
O głównych zadaniach higienistki stomatologicznej w diagnostyce i leczeniu chorób przyzębia mówi dr hab. n. med. Wojciech Bednarz, specjalista periodontologii, członek Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i Polskiego Towarzystwa Periodontologiczne...