Po epidemii AIDS u dentysty bezpieczniej podczas pandemii COVID-19

COVID-19 nie jest pierwszym poważnym kryzysem, jaki w ostatnich dekadach uderzył w służbę zdrowia, w tym stomatologię. Co pocieszające, w porównaniu z innymi działami gospodarki, branża stomatologiczna była znacznie lepiej przygotowana na to, by skutecznie zadbać o bezpieczeństwo podczas świadczenia usług, a przy tym chronić zarówno pacjentów, jak i personel.

Szczególna pozycja stomatologii wynika z tego, że przez całe dziesięciolecia kontrola zakażeń była (i jest nadal) priorytetem w codziennej pracy lekarzy dentystów i całych zespołów stomatologicznych.

AIDS – poważna próba, przed którą stanęła amerykańska stomatologia

Chociaż utrzymanie sterylnego środowiska wolnego od szkodliwych patogenów było od dziesiątek lat normą w praktykach dentystycznych, kontrola zakażeń w Stanach Zjednoczonych została w znacznym stopniu wzmocniona w związku z pojawieniem się wirusa HIV i choroby AIDS. Było to niezbędne, co poświadczają liczby – w ciągu niemal czterech ostatnich dekad z powodu AIDS w USA zmarło ponad 700 tys. osób (najwięcej w roku 1995 – prawie 42 tys. zgonów).

W połowie lat 80., gdy nie było zbyt wielu skutecznych metod leczenia AIDS, przyjmowanie pacjenta zakażonego wirusem HIV wiązało się z bardzo poważnym niebezpieczeństwem. Z tego względu dentyści musieli szybko podjąć odpowiednie działania, aby chronić zdrowie pacjentów, jak i własne oraz pozostałego personelu.

O kluczowych zmianach, jakie w gabinetach wymusiło pojawienie się wirusa HIV w swoim artykule zatytułowanym „Pandemie wirusowe i zdrowie jamy ustnej: wnioski wyciągnięte z HIV dla SARS-CoV-2” (Viral pandemics and oral health: Lessons learned from HIV to SARS-CoV-2) pisze dr Lauren L. Patton z Uniwersytetu Północnej Karoliny.

– Do czasu odkrycia wirusa HIV w 1985 roku dentyści zwykle nosili rękawiczki tylko podczas zabiegów chirurgicznych i niektórych zabiegów endodontycznych, fartuchy z długimi rękawami nie były używane w gabinetach stomatologii zachowawczej, rękojeści nie były rutynowo sterylizowane w autoklawie, a maski i okulary ochronne były rzadko używane w stomatologii ogólnej – pisze w swoim artykule Lauren L. Patton.

Wymienione środki ochronne, niestosowane powszechnie jeszcze w latach 80., stały się wkrótce standardem w gabinetach dentystycznych, skutecznie chroniąc nie tylko przed HIV/AIDS, ale też innymi chorobami.

COVID-19 – bezpieczeństwo na jeszcze wyższym poziomie

Od czasu pojawienia się wirusa z Wuhan i wywołanej przez niego choroby COVID-19 w gabinetach dentystycznych kontrolę zakażeń przenosi się na jeszcze wyższy poziom. Badanie przeprowadzone w maju i czerwcu 2020 roku wykazało, że w 99,7% amerykańskich gabinetów dentystycznych wdrożono dodatkowe procedury kontroli zakażeń.

Najważniejsze z tych procedur to częstsza dezynfekcja i badania przesiewowe w kierunku COVID-19, stosowanie zasad dystansu społecznego i używanie masek przez personel i pacjentów. Ponadto wiele gabinetów wdraża takie środki, jak zwiększona filtracja powietrza, stosowanie barier z pleksiglasu i jednorazowych plastikowych osłon na fotelach dentystycznych oraz innym sprzęcie.

Środki zapobiegawcze naprawdę działają

Chociaż stomatologia została uznana za jeden z zawodów najbardziej zagrożonych zarażeniem COVID-19, przeprowadzone w czerwcu 2020 roku badanie Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego (ADA) dowiodło, że mniej niż 1% stomatologów w USA zostało zakażonych zakażonych COVID-19, przy czym wskaźnik zakażeń był znacznie niższy niż u innych pracowników służby zdrowia.

Dlaczego lekarze dentyści są grupą szczególnie zagrożoną? – Powodów jest kilka, m.in. taki, że powstaje aerozol, który jest emitowany w większości zabiegów. Nie bagatelizujemy tych informacji. Natomiast wiemy, że ten aerozol był i zawsze potrafiliśmy się ochronić – mówiła prof. dr hab. n. med. Marzena Dominiak, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego o leczeniu stomatologicznym w dobie pandemii koronawirusa.

T.H., źródła:

https://www.dentistry.com/articles/lessons-learned-during-aids-crisis-make-visiting-the-dentist-safer-during-covid-19

https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7642737/

https://www.ada.org/en/publications/ada-news/2020-archive/october/ada-study-finds-covid-19-rate-among-dentists-less-than-1-percent#:~:text=Fewer%20than%201%25%20of%20dentists,and%20Health%20Policy%20Institute%20study.

https://dentonet.pl/usa-ilu-lekarzy-dentystow-zarazilo-sie-covid-19/#gref