Pacjenci przekazują sobie leki. Lekarze przepisują za dużo?

W ciągu ostatnich kilkunastu lat czterokrotnie wzrosła liczba zgonów od opioidów – silnych leków przeciwbólowych, przepisywanych na receptę. To dane ze Stanów Zjednoczonych, przedstawione ostatnio przez krajowe Centrum Zapobiegania i Kontroli Chorób (CDC). Wynika to m.in. z dużej dostępności tych leków. Autorami przytoczonych badań są naukowcy z Johns Hopking Bloomberg School of Public Health.

– Tego rodzaju leki przeciwbólowe są dużo bardziej niebezpiecznie niż wyobrażają to sobie pacjenci. Natomiast częstość ich przepisywania przez lekarzy wpłynęły na ich powszechność – mówi kierownik badań, Alene Kennedy-Hendricks, asystent naukowy w departamencie polityki zdrowotnej i zarządzania w szkole Bloomberg. – Nie wiemy, jak to się dzieje, że pacjenci mają tych leków za dużo. Być może lekarze przepisują zbyt duże ilości.

Pacjenci przekazują sobie leki

Badania mówią o tym, że wielu pacjentów zatrzymuje niewykorzystane leki, żeby użyć ich w przyszłości (już bez konsultacji z lekarzem). Ponad połowa pacjentów nie otrzymała informacji o tym, jak prawidłowo przechowywać te leki. Przede wszystkim należy je zabezpieczyć – przed dziećmi, ale też dorosłymi poszukującymi środków odurzających. Pacjentom brakuje także wiedzy, co zrobić z niewykorzystanym lekiem. Na zwrot tych środków przeciwbólowych zdecydowało się mniej niż 7% pacjentów.

Ankieta przeprowadzona na tysiącu osób używających zgodnie z zaleceniem lekarzy leków z grupy opioidów wykazała, że jedna na pięć osób podzieliła się lekami z inną osobą. W zamkniętym miejscu leki trzymało mniej niż 10% ankietowanych – Fakt, że ludzie dzielą się lekami przeciwbólowymi wydawanymi na receptę na tak dużą skalę, jest poważnym problemem – wyjaśnia profesor Colleen L. Barry, który kieruje pracami centrum zdrowia psychicznego i uzależnień szkoły Bloomberg. – Jeśli dajesz znajomemu, który skarży się na ból lek Tylenol, wszystko jest OK. Ale nie jest w porządku jeśli udostępniasz OxyContin komuś, kto nie ma do tego wskazań medycznych.

Przedawkowanie leków, którymi w większości są opiody, w niektórych stanach USA jest częstszą przyczyną śmierci osób w grupie 25-64 lat niż wypadki samochodowe. – To przełomowy moment. Do niedawna społeczeństwo uważało, że te leki nie są aż tak niebezpieczne. Musimy zmienić podejście – zakończył Colleen L. Barry.

Tymczasem jak donosiły swego czasu amerykańskie media, w tym kraju to lekarze dentyści najczęściej spośród wszystkich medyków przepisują przeciwbólowe leki z grupy opioidów – zazwyczaj przy usuwaniu zęba. Badanie dotyczące nadużywania leków opioidowych zostały opublikowane przez Jama Internal Medicine.