NRL krytykuje projekt ustawy ws. zwalczania COVID

Naczelna Rada Lekarska zapoznała się z projektem ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­19. Proponowane zapisy budzą zaniepokojenie i rozczarowanie samorządu. – W proponowanych rozwiązaniach widzimy zarzewie konfliktów wewnętrznych, co jest ostatnią rzeczą, jakiej nam obecnie potrzeba – podkreślono.

Naczelna Rada Lekarska z zaniepokojeniem i rozczarowaniem przyjęła projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeciwdziałaniem sytuacjom kryzysowym związanym z wystąpieniem COVID­19. – Spodziewaliśmy się wsparcia, zachęty, wzmocnienia. W zamian za to w proponowanych regulacjach znajdujemy odbicie wrogich wypowiedzi polityków, obarczających nasze środowisko odpowiedzialnością za dramatyczną sytuację w ochronie zdrowia. Dostajemy rozwiązania restrykcyjne, dyscyplinujące, dzielące środowisko, prowokujące konflikty wewnętrzne i z otoczeniem, co grozi dodatkowym osłabieniem zaufania do środowiska lekarskiego, a także pozostałych zawodów medycznych – podkreślono w komunikacie.

Zastrzeżenia samorządu dotyczą spraw związanych z bezpieczeństwem pacjenta, brakiem dostatecznego wsparcia prawnego, organizacyjnego oraz finansowego dla wszystkich lekarzy i lekarzy dentystów oraz innych zawodów medycznych w związku z wykonywaną przez nich misją w czasie pandemii. – W proponowanych rozwiązaniach widzimy zarzewie konfliktów wewnętrznych, co jest ostatnią rzeczą, jakiej nam obecnie potrzeba – dodano.

Uwagi NRL do projektu ustawy

Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej po zapoznaniu się z projektem zgłosiło wiele uwag i zastrzeżeń.

– Samorząd lekarski sprzeciwia się tempu prac legislacyjnych nad ustawą, w szczególności w zakresie przepisów, które nakładają na lekarzy i samorząd zawodowy lekarzy nowe obowiązki lub proponują powrót do rozwiązań ustawowych, które zostały już w tej kadencji parlamentu odrzucone.

– Projekt nie stanowi odpowiedzi na postulat środowiska lekarskiego o zapewnienie personelowi medycznemu udzielającemu wszelkich świadczeń zdrowotnych w okresie epidemii ochrony ubezpieczeniowej od następstw nieszczęśliwych wypadków w przypadku zakażenia koronawirusem SARS-CoV-2.

– Projekt nie przewiduje wsparcia finansowego systemu opieki zdrowotnej, w szczególności szpitali. Brak również rozwiązań zmniejszających obciążenie szpitali w postaci np. wskazania, że zasiłki dla pracowników medycznych z tytułu poddania kwarantannie, izolacji lub niezdolności do pracy na skutek styczności z osobami chorymi z powodu COVID-19 są już od pierwszego dnia wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych.

– Projekt nie zawiera oczekiwanego przez cale środowisko medyczne rozwiązania w postaci dodatku do wynagrodzenia dla wszystkich pracowników medycznych pracujących przy zwalczaniu epidemii w wysokości 100% wynagrodzenia. Projekt nie przewiduje również żadnych rozwiązań, które odbiurokratyzowałyby udzielanie świadczeń zdrowotnych w okresie epidemii.

– Prezydium NRL zdecydowanie sprzeciwia się pomysłowi wprowadzenia przewidzianej uproszczonej procedury przyznawania prawa wykonywania zawodu lekarza osobom spoza UE. Wprowadzanie nadzwyczajnych ułatwień w dostępie lekarzy spoza UE do zawodu lekarza w Polsce może być w międzynarodowej społeczności lekarskiej odebrane jako próba nieetycznego przejęcia personelu medycznego z innych krajów, w których pacjenci, podobnie jak w Polsce, potrzebują pomocy medycznej w okresie epidemii. Zapisy te stwarzają też ryzyko dla pacjenta, ponieważ nie gwarantują, że uprawnienia zawodowe uzyskają osoby o odpowiednio wysokich kwalifikacjach.

– Zastrzeżenia budzi zmiana dotycząca art. 61s ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Wprowadzenie możliwości żądania od świadczeniodawcy zwrotu do Funduszu 50% środków publicznych przekazanych za okres objęty kontrolą jest niezwykle dolegliwą sankcją, która jest nie do udźwignięcia przez żaden podmiot udzielający świadczeń zdrowotnych.

– Nie znajduje uzasadnienia przewidziane zwiększenie wieku mężczyzn, którzy mogą być kierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii do 65 lat. Wyłączenie osób starszych spod możliwości kierowania do pracy przy zwalczaniu obecnej epidemii podyktowane jest ich zdecydowanie większą podatnością na cięższy przebieg zakażenia i późniejszego zachorowania, dlatego podwyższenie wieku mężczyzn, którzy mogą być skierowani do pracy przy zwalczaniu epidemii, nie znajduje żadnego racjonalnego uzasadnienia.

– Nie znajduje uzasadnienia zmiana skutkująca możliwością skierowania do pracy przy zwalczaniu epidemii matki karmiącej dziecko – lekarki nawet w następnym dniu po porodzie, jeżeli drugi rodzic nie wykonuje zawodu medycznego.

– Brak jest uzasadnienia dla wprowadzenia obowiązku wystawienia orzeczenia lekarskiego zwalniającego ze skierowania do pracy przy zwalczaniu epidemii przez lekarza orzecznika ZUS. Rozwiązanie to w sposób istotny utrudni uzyskanie orzeczenia.

– Zastrzeżenia budzi projektowana możliwość zawieszania decyzją ministra zdrowia kierowników podmiotów leczniczych prowadzących szpital w wykonywaniu ich praw i obowiązków w trybie natychmiastowym bez możliwość zaskarżenia takiej decyzji przez zawieszonego w obowiązkach.

– Wątpliwości budzi przewidziana możliwość kierowania do pracy przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych studentów studiów przygotowujących do wykonywania zawodu medycznego bez jakiegokolwiek ograniczenia co do roku studiów. Oznacza to, że skierowanie do brania udziału w wykonywaniu świadczeń zdrowotnych będą mogły być osoby, które z początkiem października br. rozpoczęły pierwszy rok takich studiów.

– Jeśli chodzi o tzw. „klauzulę dobrego samarytanina”, według NRL idea złagodzenia reżimu odpowiedzialności lekarzy i innych pracowników medycznych walczących COVID-19 jest krokiem w dobrym kierunku. Konieczne jest bowiem stworzenie lekarzom na czas epidemii warunków pozwalających na niesienie pomocy pacjentom bez strachu przed odpowiedzialnością. Projektowane w ustawie rozwiązanie jest jednak dalekie od oczekiwań środowiska lekarskiego. Zastrzeżenia budzi to, że projekt ustawy ogranicza tylko odpowiedzialność karną lekarzy walczących z epidemią, tymczasem dla zapewnienia właściwych warunków pracy lekarza powinna być także ograniczona odpowiedzialność cywilna oraz odpowiedzialność zawodowa. Tych zapisów w projekcie ustawy zabrakło. Ponadto przedstawione rozwiązanie ograniczające odpowiedzialność karną wymaga nie tylko, aby lekarz działał w ramach rozpoznawania lub zwalczania COVID-19, ale jeszcze aby działał w „szczególnych okolicznościach”. Dodatkowa przesłanka „szczególnych okoliczności” jest zwrotem niedookreślonym i pozostawia bardzo szeroki margines uznaniowości dla organów ścigania.

– Samorząd to grupa zapaleńców, ale do sukcesu swoich działań potrzebują wsparcia pozostałych lekarzy – mówi Dariusz Paluszek, członek prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej. Przyznaje, że część lekarzy nie ma pełnej świadomości tego, czym zajmują się izby lekarskie.

Oprac. AF, źródło: NRL

Fot. padrinan, pixabay.com