Prof. Dzierżanowska-Fangrat: „Nowe antybiotyki powstają zbyt wolno”
Prof. Dzierżanowska-Fangrat: „Nowe antybiotyki powstają zbyt wolno”
Tempo i zakres prac nad nowymi lekami przeciwbakteryjnymi są niesatysfakcjonujące. W ostatnich 3 latach FDA i EMA zarejestrowały 11 antybiotyków, wśród których aż 9 wywodzi się z już istniejących klas, co oznacza, że oporność na nie już istnieje lub wkrótce się pojawi – mówi w rozmowie z PAP lekarz, mikrobiolog, prof. dr hab. n. med. Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat.
Prof. dr hab. n. med. Katarzyna Dzierżanowska-Fangrat, kierownik Zakładu Mikrobiologii i Immunologii Klinicznej w Instytucie „Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka” i konsultant krajowy w dziedzinie mikrobiologii lekarskiej, powiedziała w wywiadzie dla PAP, że tempo i zakres prac nad nowymi lekami przeciwbakteryjnymi są niesatysfakcjonujące. – Coraz częściej mamy do czynienia z patogenami opornymi na wszystkie dostępne antybiotyki, wobec których jesteśmy tak samo bezradni, jak to miało miejsce w erze przedantybiotykowej. Wydaje się, że złoty wiek antybiotykoterapii – lata 60. i 70. – gdy co chwilę pojawiały się nowe preparaty, minął bezpowrotnie. Warto również zwrócić uwagę, że przez niemal 40 lat, czyli od początku lat 60. do przełomu XX i XXI, nie pojawiła się żadna nowa klasa antybiotyków – wszystkie nowe leki były modyfikacjami już istniejących, co oczywiście miało wpływ na szybkość rozwoju oporności – powiedziała.
Jak dodała, przez długi czas obserwowaliśmy bardzo nikłe zainteresowanie firm farmaceutycznych badaniami nad nowymi antybiotykami, z powodu dużego ryzyka finansowego – badania nad lekami są bardzo drogie, a w przypadku antybiotyków ich zastosowanie jest ograniczone ze względu na wskazania oraz oczywiście oporność, która jest nieunikniona. Dopiero ostatnio zaczęło się to zmieniać, m.in. z powodu zaangażowania poszczególnych krajów, czy UE w finansowanie i promowanie badań nad nowymi antybiotykami.
– W ciągu ostatnich trzech lat amerykańska Agencja Żywności i Leków FDA i Europejska Agencja Leków EMA zarejestrowały 11 antybiotyków, z których tylko 3 (tj. meropenem-waborbaktam, imipenem-relebaktam i delafloksacyna) są aktualnie dostępne w Polsce. Trzeba jednak zwrócić uwagę, że wśród tych 11 nowozarejestrowanych antybiotyków aż 9 (czyli ponad 80%) wywodzi się z już istniejących klas, co oznacza, że oporność na nie już istnieje lub jest kwestią niedalekiej przyszłości. Ponadto zgodnie z ostatnim raportem WHO na różnych etapach badań klinicznych znajdują się aktualnie 43 nowe antybiotyki, w tym 26 potencjalnie aktywne wobec patogenów z tzw. listy priorytetowej – 6 z nich w jest 3 fazie badań klinicznych – podkreśliła.
W pracy nad nowymi antybiotykami stosuje się coraz to nowe rozwiązania. – Bardzo często stosowaną metodą poszukiwań nowych związków jest tzw. modelowanie molekularne, czyli komputerowe projektowanie nowych cząsteczek, które mogłyby działać na zidentyfikowane wcześniej cele w komórce bakteryjnej, ale w inny, nie wykorzystywany dotąd sposób. Innym podejściem jest poszukiwanie nowych celów w komórkach bakteryjnych, a następnie związków mogących zaburzać ich funkcje – poszukuje się np. inhibitorów różnych szlaków metabolizmu bakterii. Duże nadzieje wiąże się ostatnio ze sztuczną inteligencją i sieciami neuronowymi. Pierwsze doniesienia wskazują, że taka strategia może być bardzo skuteczna w przeszukiwaniu istniejących baz związków chemicznych, w tym tych wykorzystywanych w przemyśle farmaceutycznym i znajdowaniu cząsteczek o potencjalnym działaniu przeciwbakteryjnym – powiedziała prof. Dzierżanowska-Fangrat.
Jak zaznaczyła, bez względu na to, jak innowacyjne będą nowe środki, bakterie na pewno znajdą sposób, by ochronić się przed ich działaniem – rozwój oporności jest więc nieunikniony. – Dlatego też nic nigdy nie zwolni nas z konieczności racjonalnego stosowania antybiotyków (a to wymaga nie tylko wiedzy o leczeniu zakażeń, ale również odpowiedniej diagnostyki mikrobiologicznej) oraz kontroli zakażeń. Tylko racjonalne stosowanie leków przeciwbakteryjnych we wszystkich obszarach, nie tylko w medycynie i zapobieganie zakażeniom (m.in. poprzez szczepienia i działania ograniczające rozprzestrzenianie się drobnoustrojów opornych) mogą zapewnić dłuższą skuteczność dostępnych oraz przyszłych leków przeciwdrobnoustrojowych i pozwolić nam utrzymać minimalną przewagę w wyścigu z bakteriami – podsumowała.
Kiedy nastąpił przełom w endodoncji? – Takim kamieniem milowym było wynalezienie MTA. Wcześniej większość zębów, o których przy endodoncji rozmawiamy, była skazana w 100% na porażkę – mówi w rozmowie z Dentonetem lek. dent. Bartłomiej Karaś.
Źródło: https://naukawpolsce.pap.pl/
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Co czwarty pies ma ukruszone lub złamane zęby, przede wszystkim z powodu gryzienia zbyt twardych zabawek czy kości. Ponad 80% psów cierpi na choroby przyzębia. Powód? Badania przeprowadzone przez Uniwersytet w Pensylwanii wskazują, że wiele dostępnyc...
Instytucje służby zdrowia niewystarczająco dbają o pacjenta leczonego antybiotykami. Większość lekarzy przepisuje antybiotyki bez wykonania odpowiednich badań mikrobiologicznych. Co więcej, leczy się nimi także zakażenia, których obraz kliniczny wska...
Jak przypomina na swojej stronie internetowej Polskie Towarzystwo Stomatologiczne, antybiotyki w stomatologii są nadużywane, a ponieważ jednocześnie obserwuje się gwałtownie narastającą oporność bakterii na antybiotyki należy uznać, że lekarze dentyś...
- To jednostka chorobowa, która dotyczy większości naszej populacji. Jednocześnie jest ona wciąż wykrywana zbyt późno, kiedy dokonała już znacznych zniszczeń - mówi w rozmowie z Dentonetem dr hab. n. med. Anna Skurska. Rozmowę przeprowadziliśmy podc...
Choć znaczna część bakterii wykazuje oporność nawet na najsilniejsze leki, wielu stomatologów wciąż często zaleca przyjmowanie antybiotyków. Tendencja ta dotyczy również leczenia endodontycznego, co potwierdziły badania przeprowadzone w ostatnim czas...
Światowa Federacja Dentystyczna FDI opracowała tzw. białą księgę dotyczącą racjonalnej antybiotykoterapii w stomatologii. Dokument pod tytułem "The essential role of the dental team in reducing antibiotic resistance" dostępny jest do pobrania na stro...
Brytyjska asystentka stomatologiczna Sandra Lougheed oskarżyła swojego byłego pracodawcę o dyskryminację ze względu na płeć. Powodem złożenia pozwu było oczekiwanie, by ze względu na wykonywaną pracę kobieta skróciła zbyt długie paznokcie. Już w tra...
Na całym świecie jest tendencja, żeby ograniczyć antybiotykoterapię do sytuacji bezwzględnie koniecznych, u nas jest ona nagminnie nadużywana, szczególnie w pandemii - mówi w rozmowie z PAP prof. Waleria Hryniewicz z Zakładu Epidemiologii i Mikrobiol...
Ponad połowa polskich lekarzy dentystów miała nieprzyjemne sytuacje w gabinetach, gdzie pacjenci stawali się agresywni czy wulgarni. Na szczęście większość lekarzy mających takie doświadczenia podkreśla, że są to sporadyczne przypadki. Dane te poch...
Polska jest krajem, w którym mocno nadużywa się antybiotyków – czytamy w raporcie OECD. W krajach UE/EOG średnio zużywa się 16,4 dobowych dawek (DDD) antybiotyków na 1 000 mieszkańców dziennie, w Polsce – 22 dawki. Szczegółowy raport na temat oporn...
Według raportu przygotowanego na zlecenie rządu Wielkiej Brytanii i organizację Wellcome Trust, już prawie 700 tys. osób rocznie umiera z powodu infekcji wywoływanych przez oporne na antybiotyki bakterie. Jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie działan...