Farmakologiczne i niefarmakologiczne metody leczenia kserostomii prawdziwej
Farmakologiczne i niefarmakologiczne metody leczenia kserostomii prawdziwej
Kserostomia prawdziwa to choroba spowodowana zmniejszonym wydzielaniem śliny przez ślinianki. Może ona być objawem chorób ogólnoustrojowych lub skutkiem przyjmowania niektórych leków. Współczesna stomatologia oferuje wiele skutecznych metod leczenia kserostomii – zarówno farmakologicznych, jak i związanych z wypracowaniem przez chorego pewnych nawyków dotyczących diety oraz higieny.
Według statystyk, na kserostomię prawdziwą cierpi około 10% populacji, przy czym liczba chorych wzrasta w grupie osób powyżej 65. roku życia – w tym przypadku odsetek wynosi nawet 25%. Kserostomia prawdziwa jest efektem zaburzeń w pracy ślinianek, a te mogą być spowodowane m.in. chorobami ogólnoustrojowymi (np. cukrzyca, sarkoidoza, toczeń, niewydolność nerek) oraz długotrwałym przyjmowaniem niektórych leków (moczopędnych, przeciwdepresyjnych, przeciwhistaminowych). Objawem schorzenia jest sucha i blada błona śluzowa w jamie ustnej, zapalenie kącików ust oraz spękany, zaczerwieniony język.
Leczenie kserostomii prawdziwej polega przede wszystkim na eliminacji jej przyczyn. Jeśli jest spowodowana chorobami ogólnoustrojowymi, zadowalające efekty przynosi już zazwyczaj terapia nadrzędnego schorzenia. W przypadku kserostomii wynikającej z przyjmowanych leków skuteczne jest ich odstawienie lub zamiana na inne.
W wielu przypadkach zwalczanie kserostomii jest wspomagane odpowiednią terapią farmakologiczną. Wykorzystywane w niej środki dzieli się na miejscowe (substytuty śliny i lubrykanty) oraz ogólnoustrojowe (pobudzające produkcję śliny). Do środków miejscowych zalicza się m.in. działające nawilżająco wazelinę i glicerynę oraz sztuczną ślinę, która ma na celu zwilżanie jamy ustnej. Zazwyczaj ma ona postać tabletek do rozpuszczania, roztworu, żelu lub sprayu. Do najczęściej stosowanych środków farmakologicznych pobudzających produkcję śliny zaliczają się natomiast pilokarpina, cewimelina oraz betanechol.
Równie ważne w leczeniu kserostomii jest wykształcenie u pacjenta prawidłowych nawyków dotyczących diety oraz higieny jamy ustnej. Jeśli chodzi o higienę (jest ona niezwykle ważna, gdyż zmniejszone ilości śliny sprzyjają powstawaniu owrzodzeń błony śluzowej oraz rozwojowi próchnicy), chorzy powinni myć zęby co najmniej dwa razy dziennie przy użyciu miękkiej szczoteczki oraz pasty do zębów o delikatnym smaku i niskim współczynniku ścieralności. Codzienna higiena musi być uzupełniona o stosowanie nici dentystycznych, płukanek z chlorheksydyną w składzie oraz miejscowe używanie preparatów fluorkowych zaleconych przez dentystę.
W leczeniu kserostomii pomocne jest również wprowadzenie określonych nawyków żywieniowych. Pacjenci powinni w ciągu dnia bardzo często popijać wodę lub napoje bez cukru, ssać kostki lodu, żuć bezcukrową gumę, spożywać bezcukrowe, ziołowe cukierki do ssania oraz unikać kawy i herbaty. Jeśli chodzi o jadłospis, warto wyeliminować z niego potrawy bardzo słone, kwaśne i ostre. Ważna jest również rezygnacja z alkoholu i papierosów. Wszystkie te wskazania powinny znaleźć się w profesjonalnym instruktażu dla pacjentów z kserostomią.
Wielu mieszkańców Czarnobyla nie wierzyło, że niewidoczne promieniowanie może zabijać. Wielu polskich stomatologów wciąż nie przyjmuje do wiadomości, że źródła zakażenia mogą kryć się w każdym zakamarku gabinetu. Gdyby tylko ślina była czerwona…
AF
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Niepowodzenie implantacji na krótko po przeprowadzonym zabiegu może mieć związek z długością użytego implantu oraz występowaniem u pacjenta alergii na antybiotyki. Badanie podejmujące tę tematykę zostało zaprezentowane podczas Sesji Generalnej i Wyst...
Z różnego rodzaju badań naukowych wynika, że stres nieodłącznie wiąże się z pracą lekarza dentysty - odczuwa go bowiem nawet 80% stomatologów. O ile w niektórych przypadkach umiarkowany stres może być dla części osób mobilizacją do działania, o tyle ...
– Leczenie nakładkowe jest mocno związane ze stomatologią cyfrową. Możliwość wizualizacji efektów leczenia przed jego podjęciem, technologie ułatwiające diagnostykę i planowanie leczenia – to elementy, które przyciągają młodych stomatologów i student...
– Istnieje wiele metod leczenia dolegliwości bólowych mięśni żucia. Najważniejszą z nich i stosowaną od dawna jest szynoterapia, którą czasami uzupełnia się o metody dodatkowe: iniekcje z zastosowaniem kolagenu, osocza bogatopłytkowego, toksyny botul...
Prezydium Naczelnej Rady Lekarskiej zaapelowało do ministra zdrowia i do parlamentarzystów o natychmiastowe zaprzestanie określania wytycznych i standardów postępowania medycznego w formie aktów prawnych lub komunikatów wydawanych przez organy państw...
- Lekarze gubią się w licznych opcjach zabiegowych - mówi implantolog dr hab. n. med. Piotr Majewski pytany o różne dostępne metody regeneracji kości przy leczeniu implantologicznym. Od czego należy uzależniać wybór metody? ...
Poszerzony otwór wierzchołkowy stanowi dla lekarzy dentystów spore wyzwanie podczas leczenia endodontycznego. Sposób rozwiązania tego problemu różni się w zależności od stopnia poszerzenia. – W przypadku dość szerokich otworów wierzchołkowych powinni...
– Każda metoda obrazowania w stomatologii ma swoje miejsce w algorytmie diagnostycznym. Trzeba jednak pamiętać, że algorytmy ulegają zmianom w związku z wprowadzaniem coraz to nowych metod obrazowania – mówi prof. dr hab. n. med. Ingrid Różyło-Kalino...
In vitro to dla wielu osób to jedyna szansa na dziecko. Największe szanse na powodzenie są przed 35. rokiem życia. Niestety, później może być coraz trudniej. Płodność kobiety spada wraz z wiekiem. W artykule wyjaśniamy, do kiedy można wykonać in vitr...
Węższy kanał korzeniowy, przyjmowane leki, problemy z wysiedzeniem kilku godzin na fotelu – leczenie endodontyczne seniorów może różnić się od terapii pacjentów z młodszych grup wiekowych. – Seniorzy wymagają w tym zakresie innego postępowania – mówi...
Wiele mówi się o zaległościach w leczeniu brytyjskich pacjentów stomatologicznych oraz o ogromnych trudnościach w dostępie do tańszego leczenia oferowanego przez Narodową Służbę Zdrowia (NHS). Są jednak i tacy, którzy sprawy biorą w swoje ręce – jak ...
