ADA: nowe rekomendacje w radiologii stomatologicznej
8 listopada obchodzony jest Światowy Dzień Radiologii. Przy tej okazji przypominamy, że wiosną 2024 r. panel ekspertów powołany przez Radę ds. Nauki Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego (American Dental Association Council on Scientific Affairs; ADA CSA) opracował nowe zalecenia dotyczące bezpieczeństwa podczas wykonywania radiogramów w stomatologii. Zachowano w nich niezbędną równowagę pomiędzy wartością kliniczną uzyskiwanych obrazów RTG a potrzebą zminimalizowania ekspozycji na promieniowanie.
Modyfikację zaleceń ADA CSA poprzedził przegląd aktualnej literatury fachowej oraz wytycznych publikowanych od 2010 r. Wykorzystując 95 źródeł, w tym rekomendacje towarzystw, przeglądy systematyczne oraz dokumenty regulacyjne, eksperci Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego opracowali zalecenia, w których duży nacisk kładzie się na bezpieczeństwo stosowania promieniowania, odpowiednie praktyki obrazowania oraz sposoby minimalizowania zagrożenia u pacjentów.
Rezygnacja z ołowianych fartuchów i osłon na tarczycę
Autorzy zalecają zaprzestanie stosowania ołowianych fartuchów oraz kołnierzy zabezpieczających tarczycę oraz stwierdzają, że radiogramy stomatologiczne powinny być zlecane w oparciu o wyraźne potrzeby diagnostyczne, gdy mają istotny wpływ dla opieki nad pacjentem lub zapewnią znaczną poprawę wyników klinicznych. Zaleca się także, by unikając niepotrzebnej ekspozycji – korzystając z poprzednich badań obrazowych, gdy jest to możliwe.
Kolejnym zaleceniem jest korzystanie z technologii cyfrowych w radiologii stomatologicznej – stąd rekomendacja rezygnacji z konwencjonalnej kliszy i przejścia na cyfrową radiografię, w której stosowane są niższe dawki promieniowania. Jeśli chodzi o samą procedurę wykonywania radiogramów, zalecenia ADA podkreślają znaczenie ograniczenia wiązki promieniowania do obszaru zainteresowania oraz konieczność właściwego ustawienia pacjenta w celu optymalizacji jakości obrazu i zminimalizowania ekspozycji na promieniowanie.
Ponadto, gdy wymagane jest zastosowanie tomografii wiązki stożkowej CBCT, badanie to powinno być zarezerwowane dla przypadków, w których opcje niższej ekspozycji na promieniowanie są niewystarczające do uzyskania niezbędnych informacji diagnostycznych – podejście to ma być wyrazem promowanej przez ADA zachowawczości w korzystaniu z wyższych dawek w radiologii stomatologicznej.
Konieczność przestrzegania obowiązujących przepisów prawnych
W swoim dokumencie eksperci ADA wzywają stomatologów do stosowania się do wszystkich przepisów dotyczących bezpieczeństwa promieniowania, które w Stanach Zjednoczonych mogą różnić się na poziomie federalnym i stanowym. Towarzystwo przypomina, że zapewnieniu najlepszego poziomu opieki nad pacjentem przez praktyki stomatologiczne musi towarzyszyć przestrzeganie obowiązującego prawa.
Zaktualizowane zalecenia Amerykańskiego Towarzystwa Stomatologicznego w zakresie bezpieczeństwa w radiologii dentystycznej kładą nacisk na bezpieczeństwo pacjenta: priorytetowo traktowana jest wartość diagnostyczna przy jednoczesnym minimalizowaniu ryzyka związanego z promieniowaniem. Odejście od rutynowego stosowania ołowianych fartuchów i kołnierzy chroniących tarczycę, wybór obrazowania cyfrowego oraz zachowanie ostrożności w korzystaniu z tomografii CBCT są wyrazem ewolucji w rozumieniu bezpieczeństwa w radiologii dentystycznej.
Dokument pod nazwą „Optymalizacja bezpieczeństwa promieniowania w stomatologii: Zalecenia kliniczne i regulacje” (Optimizing radiation safety in dentistry. Clinical recommendations and regulatory considerations), opracowany przez trzynaścioro ekspertów, ukazał się online w czasopiśmie „Journal of the American Dental Association” (JADA).
– Każdy lekarz dentysta w pewnym sensie musi być również radiologiem stomatologicznym – mówi prof. dr hab. n. med. Ingrid Różyło-Kalinowska, specjalistka w dziedzinie radiologii i diagnostyki obrazowej. – Radiologia jest obecnie nieodzownym elementem stomatologii i umiejętność interpretacji badań rentgenowskich, zarówno dwuwymiarowych, jak i trójwymiarowych, musi posiadać każdy stomatolog – dodaje.
T.H.
Źródła: https://us.dental-tribune.com
https://jada.ada.org
