Jak rozpoznać raka jamy ustnej?

Nowotwór jamy ustnej to podstępna choroba, która przez długi czas może nie dawać żadnych specyficznych objawów, a pacjenci zgłaszają się do lekarza, gdy na podjęcie skutecznego leczenia jest już za późno. Dlatego warto wiedzieć, jak rozpoznać raka jamy ustnej i kiedy niepokojące sygnały powinny skłonić nas do wizyty u lekarza.

Jak podają statystyki, w 2010 r. w Polsce zanotowano ponad 3,6 tys. zachorowań na nowotwory złośliwe warg, jamy ustnej i gardła. Większość z nich wystąpiła u osób powyżej 50. roku życia. Ryzyko wystąpienia schorzenia jest najwyższe u mężczyzn i kobiet po ukończeniu 70 lat. Niestety, wielu pacjentów zgłasza się do lekarza, gdy na podjęcie skutecznej terapii jest już za późno. Nowotwór jamy ustnej przez wiele lat może bowiem nie dawać żadnych specyficznych objawów.

Jak rozpoznać raka jamy ustnej?

Co więc powinno skłonić nas do wizyty u lekarza? Przede wszystkim długo utrzymujące się na błonie śluzowej warg, jamy ustnej czy języka zmiany, przypominające owrzodzenia lub afty. Rak języka najczęściej jest zlokalizowany na jego powierzchni bocznej. Rak wargi zazwyczaj znajduje się na czerwieni wargowej wargi dolnej, rak policzka – przy ujściu ślinianki, zaś rak dna jamy ustnej – na części bocznej błony śluzowej. Niekiedy nowotwory pojawiają się również na podniebieniu twardym, na dziąśle oraz za drugim zębem trzonowym w żuchwie. Jeśli zauważymy u siebie plamki lub guzki, których wcześniej tam nie było, należy udać się do lekarza celem dokładnej diagnostyki. To konieczne zwłaszcza jeśli nie znikają one po kilku tygodniach stosowania dostępnych bez recepty leków przeciw aftom lub przeciwgrzybicznych

Mało oryginalne są również symptomy raka gardła. Zalicza się do nich chrypa, ból gardła, trudności z oddychaniem oraz dyskomfort przy połykaniu pokarmu. Do tego dochodzi również nieprzyjemny oddech dobywający się z ust. Wielu pacjentów myli te objawy z przeziębieniem czy infekcją gardła i próbuje się leczyć pastylkami na gardło lub syropami przeciw kaszlowi. Jeśli podobne oznaki utrzymują się przez dłuższy czas, również nie należy zwlekać z wizytą u lekarza. Oczywiście należy też pamiętać, że wszelkie niepokojące sygnały w jamie ustnej może zdiagnozować stomatolog podczas rutynowych kontroli. Dlatego dentystę trzeba odwiedzać co najmniej dwa razy roku. Sprawdzi on zarówno stan błon śluzowych, jak i zareaguje na pierwsze objawy próchnicy lub chorób przyzębia.

Zaawansowany rak jamy ustnej

Warto też wiedzieć, jak rozpoznać raka jamy ustnej w zaawansowanym stadium. Do jego objawów zaliczają przewlekłe bóle dolnej części twarzy, uczucie drętwienia, szczękościsk, nagłe krwawienia z jamy ustnej, zaburzenia mowy oraz zmiana barwy głosu. Należy pamiętać, że każda zmiana utrzymująca się w jamie ustnej ponad dwa tygodnie i niereagująca na leczenie może zostać uznana za stan przedrakowy i zbadana za pomocą biopsji.

O „współpracy” lekarzy dentystów z onkologami mówi prof. Arkadiusz Jeziorski, kierownik Kliniki Chirurgii Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi.

AF