Instrumenty diagnostyczne

Instrumenty diagnostyczne należą do podstawowego wyposażenia każdego gabinetu stomatologicznego. Służą do badania jamy ustnej. Do narzędzi diagnostycznych należą: lusterko, zgłębnik, pęseta, strzykawka wodna, dmuchawka.

Lusterko stomatologiczne to zwierciadło stałe lub wymienne osadzone na rękojeści. Zwierciadło może być płaskie lub wklęsłe, jego średnica wynosi 18-20 mm; osadzone jest na rękojeści pod kątem 135 st. Zwierciadło wklęsłe powiększa obraz o ok. 2,5 razy.

Lusterko może być używane w różny sposób. Przede wszystkim pozwala na dokładne obejrzenie powierzchni zębów, które są trudno dostępne. Ale to nie jedyne jego zastosowanie. Jeśli ustawi się je pod odpowiednim kątem, tak aby odbijało światło lampy, może oświetlić jamę ustną. Poza tym lusterko jest skutecznym narzędziem do podtrzymywania lub odchylania policzków, warg czy wałeczków. Trzonkiem lusterka można zbadać reakcję zęba i ozębnej na opukiwanie. Niektóre lusterka są wyposażone w żaróweczkę, tzw. lampkę Perby’ego, która umożliwia dokładne obejrzenie trudno dostępnych miejsc.
Aby lusterko nie parowało podczas badania, można je zanurzyć w ciepłej wodzie, podgrzać lub przetrzeć specjalnym preparatem.

Zgłębnik jest zbudowany z trzonu i ostrzej końcówki, która ustawiona jest pod kątem 90-135 stopni. Końcówki mogą mieć różny kształt i dlatego rozróżnia się zgłębniki: prostokątne, rozwartokątne, sierpowe i z pazurkiem. Zgłębnik może służyć do badania ubytków, sprawdzania twardości i spoistości tkanek twardych zęba, gładkości i twardości wypełnień oraz ich przylegania do tkanek zęba, skutecznie sprawdza się również przy badaniu wrażliwości zęba na bodźce. Jego trzon również może służyć do opukiwania zębów.

Pęseta (szczypczyki) zbudowana jest z dwóch połączonych ze sobą ramion. Końcówki ramion (dzioby) mogą być gładkie lub rowkowane. W zależności od stopnia odgięcia dziobów od ramion pęsety dzieli się na: odgięte pod kątem rozwartym, podwójnie odgięte lub sierpowe. Od wewnętrzne strony ramion umieszczone jest specjalne zabezpieczenie (trzpień i odpowiadający jemu otwór), które stabilizuje wzajemne ich położenie.

Przy pomocy pęsety można umieścić w jamie istnej i wyjąć wałki ligniny, kuleczki waty i tampony, a szczypczyki, których dzioby są rowkowane umożliwiają uchwycenie drobnych instrumentów (np. miazgociągów, wierteł czy ćwieków).

Pozostałymi narzędziami, stosowanymi coraz rzadziej, są strzykawka wodna i dmuchawka stomatologiczna. Obecnie stomatolodzy chętniej używają dmuchawki wodnej i powietrznej, które są na wyposażeniu unitu. Strzykawka wodna służy do przepłukiwania ubytków oraz kieszonek dziąsłowych, a także do usuwania resztek pokarmu. Natomiast przy pomocy dmuchawki stomatologicznej osusza się ubytki i powierzchnię zębów oraz usuwa się opiłki powstałe przy opracowywaniu ubytków i wypełnień.

Źródło: Podręcznik dla asystentek i higienistek stomatologicznych

KeL