Guma do żucia – pomaga zębom czy nie? Porady dla pacjentów

Chwytliwe slogany reklamowe producentów gum do żucia sprawiają wrażenie, że ich regularne spożywanie może rozwiązać wszystkie problemy związane ze zdrowiem jamy ustnej. Czy guma do żucia to naprawdę produkt, który chroni przed próchnicą? Czy można żuć ją bez umiaru? Sprawdzamy.

Co ciekawe, gumy do żucia nie są wynalazkiem XX wieku. Archeolodzy twierdzą, że już mieszkańcy starożytnej Grecji dla odświeżenia oddechu i oczyszczenia zębów z resztek pokarmowych żuli żywicę drzewa gumowego. Zwyczaj ten nie był obcy także rdzennym mieszkańcom Ameryki Północnej, a w XIX wieku guma do żucia przyjęła już kształty, jakie znamy obecnie.

Współcześnie guma do żucia to produkt, który można kupić w każdym sklepie spożywczym. Firmy wytwarzające gumy zachęcają konsumentów do ich nabywania chwytliwymi sloganami, w których przekonują, że guma pomaga chronić zęby przed próchnicą. Jak jest naprawdę? Owszem, w sklepach znaleźć można gumy o dobroczynnym działaniu dla naszej jamy ustnej, a innych produktów lepiej jest unikać. Wszystko zależy od ich składu.

Gumę do żucia produkuje się z bazy gumowej, barwników, substancji zapachowych i smakowych, a często także cukru pudru. Ten ostatni składnik zawierają przede wszystkim kolorowe gumy balonowe dla dzieci, które dodatkowo są „wzbogacone” sztucznymi substancjami mającymi podnieść ich walory smakowe. Żucie tego typu produktów z pewnością nie pomoże utrzymać higieny jamy ustnej. Co innego gumy bezcukrowe, bez sztucznych smaków i zapachów, wzbogacone wapniem czy ekstraktem z naturalnych roślin, np. mięty, eukaliptusa czy melisy. W dobrej jakości gumach, których zadaniem jest zapobieganie próchnicy, nie znajdziemy ani grama cukru. Jest on co prawda zastępowany innymi substancjami słodzącymi, jak np. sorbitol, ksylitol, laktitol czy maltitol, ale mają one udowodniony dobroczynny wpływ na zdrowie naszej jamy ustnej. Sorbitol chłodzi i odświeża, ma działanie bakteriobójcze, stymulujące pracę jelit oraz – co najważniejsze – chroni przed spadkiem pH szkliwa poniżej 5,5, a jest to poziom, poniżej którego zęby nie są już w stanie bronić się przed niszczącym działaniem kwasów. Z kolei ksylitol jako jedna z nielicznych substancji ma zdolności hamowania działania bakterii wywołujących próchnicę.

Wynika z tego, że guma może pomóc w utrzymaniu higieny jamy ustnej, ale warto zapamiętać sobie, iż jej żucie nigdy w pełni nie zastąpi umycia zębów szczoteczką i pastą. Guma powinna być stosowana tylko awaryjnie, gdy nie mamy możliwości tradycyjnego umycia zębów. Czynność żucia pobudza bowiem do pracy ślinianki, odpowiedzialne za produkcję śliny, która wypłukuje resztki pokarmów z powierzchni zębów oraz wykazuje działanie antybakteryjne. Ślina zawiera także dobroczynne fosforany, które wnikają do szkliwa i remineralizują je. Ponadto, żucie gumy oczyszcza jamę ustną i przestrzenie międzyzębowe, a niektóre rodzaje gumy – dzięki zawartości ścierających mikrogranulek – pomagają pobyć się kamienia nazębnego.

Badacze udowodnili także sporo innych dobroczynnych właściwości żucia gumy. Czynność ta pomaga się zrelaksować i odprężyć, gdyż wpływa na rozluźnienie mięśni i zwiększa poziom serotoniny w mózgu. Specjalne gumy zawierające określone dawki nikotyny pomagają rzucić palenie. Sprawdzone jest także działanie żucia gumy na zmniejszanie uczucia łaknienia – czynność żucia jest dla mózgu sygnałem, że organizm otrzymuje porcję pokarmu, co pozwala kontrolować napady apetytu, a w efekcie – schudnąć.

Jednak jak we wszystkim, także w żuciu gumy należy zachować umiar. Przede wszystkim warto ograniczyć czas żucia – optymalnie wynosi on około 20 minut. Zbyt długie i częste żucie ma wpływ na obciążenia stawu skroniowo-żuchwowego oraz może powodować przerost mięśni żwaczy. To z kolei sprzyja występowaniu bruksizmu, czyli nałogowego zgrzytania zębami.

Żucie gumy czasami sprzyja higienie jamy ustnej, ale może także szkodzić zębom. Wiedza na temat składu gumy i umiar w żuciu pozwoli uniknąć zdrowotnych problemów w jamie ustnej.

AF
Fot. Hans, pixabay.com