Dentysta przydrożny

Podobno najwięcej ulicznych dentystów można spotkać w Indiach lub Pakistanie. Jednak profesja przydrożnego dentysty jest znana również w innych częściach świata, np. w Maroku, Wietnamie, Chinach, Birmie, Laosie i Afganistanie. Najczęściej usługi tego typu "specjalistów" sprowadzają się do wyrywania zębów i sporządzania protez, jednak niekiedy – choć trudno w to uwierzyć – fachowcy ci przeprowadzają bardziej skomplikowane zabiegi. W Chinach widok stojącej tuż przy drodze dentystycznej wiertarki napędzanej nożnym pedałem nie budzi niczyjego zdziwienia (patrz foto).

Niezależnie od części świata "gabinet" ulicznego dentysty prezentuje się nad wyraz ubogo i skromnie. W Indiach i krajach arabskich (z wyjątkiem Maroka) jest to rozciągnięta na ziemi mata lub płachta materiału, na której zasiada lekarz, a przed nim jego pacjent. Natomiast w krajach azjatyckich, zwłaszcza w Chinach, uliczni dentyści preferują plastikowe stoliki, na których łatwiej można rozłożyć narzędzia oraz pseudo stomatologiczne akcesoria (np. różne plastikowe buteleczki imitujące prawdziwe lekarstwa).

Także marokańscy dentyści przyjmują swoich pacjentów siedząc za przenośnym stołem. Jego powierzchnię pokrywa imponujący stos kłów, siekaczy i trzonowców – namacalny dowód kunsztu przydrożnego "doktora". Im większa jest kupka wyrwanych zębów, tym większym poważaniem się cieszy uliczny dentysta i tym chętniej jest odwiedzany przez zbolałych pacjentów.

O renomie dentysty decyduje także czas, w jakim przeprowadza zabieg. Mistrzowie kleszczy wieszają więc nad swoim stanowiskiem pracy sugestywne hasła reklamowe, w których obiecują błyskawiczne pozbycie się zęba, np. "Unjabi dental – twoje ciepienie potrwa tylko chwilkę", "Dentysta Surinder – mistrz szybkiego rwania", "Doktor Vidhur wyrwie każdy ząb w mniej niż 10 minut".
Uliczne gabinety są otwarte od świtu do późnych godzin nocnych – jeżeli pacjent przychodzi po zmierzchu, zabieg jest wykonywany przy świetle latarki.

Sprzęt i materiały
Podstawowym wyposażeniem przydrożnego dentysty jest zestaw narzędzi do ekstrakcji. Często są to zwykłe szczypce albo kombinerki, plus stolarskie dłuto do podważania zębów. Z reguły narzędzia są dezynfekowane tylko raz dziennie, po zakończeniu pracy (oczywiście, o ile można nazwać dezynfekcją ich przemycie w zimnej wodzie). Naprawdę wyjątkowo prestiżowi "dentyści" dysponują zgłębnikiem i dentystycznym lusterkiem, a nawet zakładają do zabiegu maseczki – ale już nie rękawiczki. Chińscy dentyści dla podkreślenia rangi swojego gabinetu często przyjmują pacjentów w białych fartuchach.
Obok narzędzi w eleganckich rzędach układane są różnej wielkości protezy i mostki. Niektórzy uliczni dentyści dają na nie nawet roczną gwarancją, inni wychodzą z założenia "try-before-you-buy" i każą sobie płacić za dodatkowe poprawki.
 

Kwalifikacje
W Indiach i krajach arabskich wielu przydrożnych stomatologów uczy się swojego rzemiosła od ojca lub innego męskiego członka rodziny. "Doktor" Surinder Singh ze wschodniego Pendżabu (40 lat w zawodzie) podkreśla zalety takiej edukacji: "Mój ojciec był bardzo rzetelnym lekarzem, chociaż nie miał dyplomu. Wiedział, jak obluzować zęba, żeby nie uszkodzić kości i jak chwycić go kleszczami, żeby się nie złamał. A kiedy jakiś ząb był bardzo spróchniały, potrafił go wykręcić samymi palcami".

Ceny
W krajach, w których wielu ludzi żyje znacznie poniżej granicy ubóstwa, uliczny dentysta jest często jedyną osobą, do której mogą się zwrócić w przypadku bólu zęba. Wizyta u "prawdziwego" stomatologa stanowi tak astronomiczny wydatek, że pięcioosobowa rodzina musiałaby na nią pracować przez lata. Przykładowo – cena mostu wykonanego przez protetyka zaczyna się od 10 000 rupi, natomiast cena mostu u przydrożnego dentysty to zaledwie 125 – 200 rupii (równoważność 2 dolarów). A i tak wielu pacjentów, aby sobie na nią pozwolić, musi przez wiele miesięcy oszczędzać.

B.Sz.