Wrodzone zmiany resorpcyjne u kotów

Koty są praktyce klinicznej częstymi pacjentami stomatologicznymi. Poza powszechnie występującą parodontozą cierpią one na choroby o podłożu dziedzicznym. Jedną z ciekawych chorób są resorpcje zębów, wcześniej w literaturze opisywane jako odontoklastyczne nadżerki resorpcyjne.

Szacuje się, że choroba ta obejmuje nawet około 60% populacji kotów, co więcej spotykana jest również u innych dzikich kotowatych. Występują dwa typy resorpcji: 1 typu, o podłożu zapalnym, często powiązana z uszkodzeniem więzadeł przyzębia oraz typu 2 o podłożu idiopatycznym. Pierwotna przyczyna tej choroby nadal nie jest w pełni poznana. Uznaje się, że na skutek uszkodzenia powierzchni cementu zębowego dochodzi do aktywacji osteoklastów i odontoklastów, co prowadzi do lizy tkanek na styku zęba i kości. Mamy tu do czynienia z resospcją zewnętrzną. Procesy naprawcze dążą do odbudowania utraconej tkanki, ale ponieważ działanie naprawcze osteoblastów jest zdecydowanie szybsze i bardziej efektywne niż odontoblastów, dochodzi do zmian ankylotycznych oraz w rezultacie do całkowitego zatarcia struktury więzadeł przyzębia i utraty tkanki zęba. Zazwyczaj zmiany te rozpoczynają się poddziąsłowo i manifestują się w badaniu klinicznym dopiero w zaawansowanym stadium jako ubytki w okolicy rozwidlenia korzenia lub na linii dziąseł.

Nadżerka resorpcyjna zęba 307 u kota

Niestety w przypadku kotów tego typu zmiany nie reagują na próby leczenia zachowawczego. Wystąpienie zmian resorpcyjnych jest bezwzględnym wskazaniem do ekstrakcji. W przypadku wystąpienia zmian o bardzo zaawansowanym stopniu i całkowitym zaniku więzadeł przyzębia alternatywą dla ekstrakcji może być amputacja korony oraz zamknięcie ubytku płatem dziąsłowym.

Zębami najczęściej zajętymi zmianami resorpcyjnymi u kotów są przedtrzonowce trzecie żuchwy, w następnej kolejności kły. Bolesność związana ze zmianami resorpcyjnymi może mieć różne nasilenie, zazwyczaj zmiany nie powodują wyraźnego dyskomfortu tak długo, jak długo proces toczy się poddziąsłowo i nie obejmuje kanału i komory miazgi. W momencie kiedy zmiany manifestują się nad dziąsłem, bolesność może być tak nasilona, że całkowicie uniemożliwia pobieranie pokarmu.

Ze względu na dużą częstotliwość występowania zmian oraz objawy bólowe towarzyszące ich występowaniu, resorpcja zębowa jest jedną z najczęstszych przyczyn ekstrakcji zębów u kocich pacjentów. Zmiany resorpcyjne są też główną przyczyną, dla której każdy koci pacjent stomatologiczny powinien mieć wykonaną pełną radiografię jamy ustnej.

Marta Pasikowska

Ukończyła Wydział Medycyny Weterynaryjnej Wrocławskiego Uniwersytetu Przyrodniczego w 2012 roku. Podczas studiów pracowała jako asystentka stomatologa. Uczestniczyła w wielu konferencjach i kursach praktycznych, m.in. zakresu stomatologii i chirurgii szczękowej organizowanych przez ESAVS (European School for Advanced Veterinary Studies) oraz przez szwedzką szkołę dla stomatologów weterynaryjnych Accesia, ukończyła kursy z zakresu stomatologii Polskiego Stowarzyszenia Lekarzy Weterynarii Małych Zwierząt. Główne zainteresowania to ortodoncja i chirurgia szczękowa. Wolny czas poświęca swojemu Border collie Bonkersowi oraz śpiewaniu.