Recesje okiem higienistki – skąd się biorą, jak je rozpoznać, co polecać

Niby każda z nas wie co to są recesje dziąseł. Ale czy potrafimy wymienić wszystkie przyczyny ich powstawania? Czy wiemy jak je rozpoznać i co polecać naszym pacjentom? Dzisiaj wpis poświęcony recesjom dziąseł oraz bezpieczeństwie użycia szczotek elektrycznych przy ich występowaniu.

Złożona definicja recesji dziąseł mówi nam, że „charakteryzują się dowierzchołkowym przesunięciem dziąsła poniżej połączenia szkliwno-cementowego”. Przekładając to na  prostszy język recesje dziąseł możemy definiować jako obniżanie się linii dziąsła, z czasem pogłębiające się i przynoszące w efekcie odsłonięcie/obnażenie szyjki zęba.

Recesje mogą przybierać dwie formy:

– uogólnioną (która jest klinicznym przykładem choroby przyzębia)

– miejscową (istnieje wiele czynników, które mogą niekorzystnie wpływać na tkanki okołozębowe i stać się czynnikami etiologicznymi – powodami – powstania tego rodzaju resekcji).

Wrzucam dla Was fotografie przedstawiające oba rodzaje resekcji. A jednocześnie polecam stronę dentalcare.pl, na której możecie znaleźć tzw. Bibliotekę Ilustracji. Świetne narzędzie do pracy z pacjentem – parę kliknięć i możesz pokazać jak wygląda kamień nazębny czy właśnie recesji:)

Higienistko, asystentko! Rozpoczęłaś dopiero swoją przygodę ze stomatologią? Głowa do góry – Biblioteka ilustracji pomoże Ci zapoznać się z wyglądem płytki nazębnej, koron, mostów itp. A tym samym nauka będzie szybka i skuteczniejsza. Poniżej fotografii wrzucam link do Biblioteki ilustracji.

Ryc. 1   Uogólniona postać recesji dziąseł  (źródło: www.dentalcare.pl)

Ryc. 2   Miejscowa postać recesji dziąseł  (źródło: www.dentalcare.pl)

Link do biblioteki: http://www.dentalcare.pl/profesjonalne-szkolenia-stomatologiczne/biblioteka-ilustracji.aspx

Specjaliści szacują, że ponad 80% przypadków recesji dziąseł związanych jest z zapaleniem przyzębia. Wśród przyczyn omawianych dolegliwości należy wymienić:

– nadmierne i niewłaściwe szczotkowanie zębów – nieodpowiednia częstotliwość i długość mycia zębów, w tym także zła technika szczotkowania oraz źle dobrana twardość włókien szczoteczki (sprawdza się powiedzenie: „co za dużo to niezdrowo” 😉 )

– nieprawidłowa pozycja zęba (np. ząb poza łukiem, zrotowany itp.)

– trwające leczenie ortodontyczne lub protetyczne,

– choroby przyzębia!!!

– cienki biotyp (dla lepszego zrozumienia: biotypy w stomatologii to określenie fenotypowej, czyli zewnętrznej, budowy kości wyrostka zębodołowego, dziąseł i kształtu zębów; wyróżnia się dziąsło cienkie i dziąsło grube)

– urazy tkanek dziąsłowych,

– oraz takie czynniki jak wiek, płeć

Najczęstszymi objawami recesji dziąseł, prócz oczywiście oznak wizualnych w postaci obnażonego korzenia zęba, są:

– ból,

– osłabienie wytrzymałości,

– znaczna ruchomość zęba/zębów.

Wiele, choć nie wszystkie spośród czynników ryzyka występowania recesji dziąseł można zredukować. To nasze zadanie! Po pierwsze i prawdopodobnie najważniejsze powinniśmy sprawdzić i cenić technikę szczotkowania zębów pacjenta. Pokażmy, że szorowanie to nie jedyny sposób na dokładne mycie zębów.

Wielu pacjentów uważa, że im twardsze włókna szczoteczki tym lepsze czyszczenie. Nic bardziej mylnego!

Szczególnie u pacjentów z recesjami powinnyśmy zalecić użycie szczoteczek z czujnikiem siły nacisku. Poinstruujmy go na czym polega ta nowoczesna technologia i jakie ma zalety. Jeśli pacjent używa szczoteczki elektrycznej powinnyśmy polecić tryb szczotkowania SENSITIVE oraz zastosowanie końcówki SENSITIVE. Takie rozwiązanie nie pogorszy stanu tkanek miękkich pacjenta z recesjami, a jednocześnie zapewni dostateczny poziom higieny pacjenta.

Ryc. 3. Końcówka Braun Oral B Sensitive (źródło: www.szczoteczka-elektryczna.pl)

Zapewne w tym momencie pomyślałaś: „czy na pewno szczoteczka elektryczna jest bezpieczna przy recesjach dziąseł?”. Zapytałam o to specjalisty z Instytutu Blend-a-med Oral B i w odpowiedzi dostałam wyniki przeprowadzonych niezależnych badań klinicznych dwóch zespołów naukowych. Oba zespoły skupiły się na problemie recesji przy długoterminowym stosowaniu szczotek elektrycznych.

Jak się okazuje uczestnicy badania szczotkujący zęby szczoteczką elektryczną nie doświadczyli zwiększonej recesji dziąseł ani abrazji dziąseł w porównaniu z uczestnikami badań stosujących szczotki manualne. Wnioski z badań to m.in.:

– obawianie się, że szczotkowanie zębów szczoteczką elektryczną (w badaniu wykorzystano szczoteczkę oscylacyjno-rotacyjną Oral B Professional Care 7000) prowadzi do zwiększonego ryzyka recesji dziąseł jest nieuzasadnione,

– recesja dziąseł stwierdzona przed przeprowadzeniem obu badań została znacząco zredukowana, a dodatkowo nie odnotowano żadnych efektów ubocznych w zakresie twardych i miękkich tkanek jamy ustnej.

Jeśli chcecie dokładniej przyjrzeć się wynikom wspomnianych przeze mnie badań wrzucam dla Was link do artykułu. Miłego analizowania! 🙂

A czy zauważacie u swoich pacjentów używających szczoteczek elektrycznych tendencję do recesji? Podziel się swoimi doświadczeniami.