Leczenie ortodontyczne zatrzymanego kła u rocznego psa

Kilka miesięcy temu na konsultację ortodontyczną został przyprowadzony roczny szpic. Powodem konsultacji był zatrzymany ząb 204 (lewy kieł szczęki). Korona zęba wystawała zaledwie 3 mm ponad linię dziąsła. Badanie RTG wykonane w znieczuleniu ogólnym wykazało obecność prawidłowo wykształconego, zatrzymanego zęba.

Ze względu na możliwość powstania torbieli zębopochodnej wraz z opiekunami zwierzęcia podjęliśmy decyzję o wdrożeniu leczenia ortodontycznego, które było w tym przypadku znakomitą alternatywą dla ekstrakcji zęba. Ekstrakcja chirurgiczna kła szczęki jest zabiegiem traumatycznym dla zwierzęcia, natomiast leczenie ortodontyczne nie tylko pozwala zachować ząb, ale również jest mniej bolesne.

Na zatrzymany kieł przyklejono zamek ortodontyczny typu „guzik”, takie same zamki założono na zęby 208 oraz 209, czyli czwarty ząb przedtrzonowy oraz pierwszy ząb trzonowy szczęki, tak aby otrzymać wsparcie na odpowiedniej powierzchni korzeni. Jest to konieczne, ponieważ kieł ma bardzo długi i szeroki korzeń. Zamki połączono gumowym łańcuszkiem ortodontycznym. Odpowiednią siłę naciągu można otrzymać poprzez pomiar za pomocą dynamometru ortodontycznego lub poprzez skrócenie długości łańcuszka o 10%, w porównaniu do jego długości bez napięcia.

Wizyty kontrolne odbywały się raz na dwa tygodnie. W czasie wizyty zmieniano gumowy łańcuszek i wykonywano zabiegi higieniczne. W czasie trwania leczenia niezbędne było również znieczulenie, w celu zmiany pozycji zamka ortodontycznego, znajdującego się na kle.

Całe leczenie zajęło 14 tygodni. Na zakończenie leczenia usunięto zamki i wypolerowano korony wszystkich zębów ze względu na sporą ilość osadów. Ich występowanie miało związek z miękką dietą zaleconą podczas trwania leczenia. Drugim zaleceniem, do którego zastosowali się właściciele psiaka, był zakaz używania zabawek.

Po zakończeniu terapii ortodontycznej tego typu nie ma konieczności stosowania retencji ze względu na naturalną retencję, którą zapewnia tzw. „dental interlock”, czyli odpowiednie ustawienie względem siebie trzeciego siekacza szczęki, kła szczęki oraz kła żuchwy. Kieł żuchwy uniemożliwia w tej sytuacji powrót do stanu sprzed leczenia.

W ortodoncji weterynaryjnej przed rozpoczęciem decyzji o formie leczenia lub podjęcia leczenia, należy brać pod uwagę bardzo wiele czynników. Przede wszystkim jako lekarze weterynarii jesteśmy „adwokatami” zwierząt i ich dobro, a nie oczekiwania właściciela, zawsze powinno stać na pierwszym miejscu. Kolejnym ważnym czynnikiem, który musimy brać pod uwagę, są względy etyczne. Leczenie ortodontyczne nie powinno mieć charakteru estetycznego (jak często ma to miejsce w medycynie ludzkiej), zawsze powodem podjęcia leczenia są względy medyczne (możliwość formowania torbieli, uraz tkanek, abrazja zębów itp.) Nie możemy również zapominać o temperamencie zwierzęcia, bowiem nie każdy pies, a już tym bardziej kot, będzie w stanie wytrzymać taki rodzaj leczenia. Opiekun zwierzęcia podczas leczenia jest odpowiedzialny za higienę i kontrolę jamy ustnej, co często jest nie lada wyzwaniem.

Alicja Gajosz
W przeciwieństwie do wielu z Was Lekarzy Dentystów moimi pacjentami nie są ludzie. Ukończyłam kierunek Weterynaria w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, z tytułem lekarza weterynarii. Zajmuję się szeroko pojętą stomatologią weterynaryjną oraz chirurgią twarzowo-szczękową. Najczęściej do mojego gabinetu trafiają psy i koty, ale zdarzają się również bardziej nietypowi pacjenci. Miałam np. okazję uczestniczyć w leczeniu kanałowym złamanego kła u niedźwiedzia czy usuwać złamany ząb u skunksa. Mam nadzieję, że pokażę Wam kawałek mojej pracy, która jest moją ogromną pasją, ale często również trudnym wyzwaniem.