Znaczenie prawidłowej diety w profilaktyce i leczeniu próchnicy
Znaczenie prawidłowej diety w profilaktyce i leczeniu próchnicy
Związek między rodzajem, częstotliwością i jakością spożywanych pokarmów a występowaniem próchnicy został udowodniony w wielu badaniach naukowych. Jednym z głównych elementów instruktażu prawidłowej higieny jamy ustnej jest uświadomienie pacjentowi, że to, co je, ma wpływ na zdrowie jego zębów.
Z badań przeprowadzonych przez wielu naukowców wynika, że największy wpływ na powstawanie próchnicy mają węglowodany. Według różnych szacunków, stanowią one około 70% spożywanych pokarmów, a to głównie ze względu na duże ilości energii, koniecznej do właściwego funkcjonowania organizmu. Tymczasem węglowodany są równocześnie najważniejszym składnikiem metabolizmu bakterii bytujących w jamie ustnej. Efektem ubocznym metabolizmu drobnoustrojów są natomiast kwasy, które niszczą szkliwo i tym samym powodują powstawanie próchnicy. Największe ilości węglowodanów zawierają w swoim składzie słodycze, owoce i słodzone produkty mleczne (jogurty, desery, kaszki itp.). I o ile z niektórych z nich nie można zrezygnować – np. owoce są cennym źródłem witamin i składników mineralnych – o tyle bardziej wskazane jest ich jednorazowe zjedzenie jako posiłku niż długotrwałe podjadanie. Wynika to z faktu, że im dłużej cukry zawarte w pokarmach mają kontakt z zębami, tym bardziej ich próchnicotwórczość wzrasta.
Oczywiście w unikaniu produktów zawierających węglowodany również należy zachować umiar. Spore ilości laktozy – która jest przecież cukrem – zawiera bowiem mleko, będące głównym pokarmem niemowląt. Mimo to, nie przyczynia się ono zbytnio do powstawania próchnicy, gdyż jednocześnie jest bogate w wapń i fosforany pomagające w mineralizacji szkliwa oraz kazeinę, która pokrywa powierzchnię zębów i spowalnia postęp choroby próchnicowej. Równie ważna dla prawidłowego rozwoju szkliwa jest witamina D – jej niedobór, zwłaszcza u dzieci, może prowadzić do jego niedorozwoju, czyli tzw. hipoplazji szkliwa. Duże ilości witaminy D zawierają m.in. ryby morskie, jajka, oleje roślinne oraz wątroba.
Naturalną substancją przywracającą prawidłowy poziom pH w jamie ustnej, oczyszczającą powierzchnię zębów z resztek pokarmowych oraz wykazującą działanie przeciwbakteryjne jest ślina. Istnieje wiele produktów spożywczych, których jedzenie stymuluje produkcję śliny. Zaliczają się do nich twarde, surowe warzywa (marchewka, kalafior, seler naciowy), twarde żółte sery (zawierają one ponadto duże ilości wapnia oraz kazeiny), a także bezcukrowa guma do żucia, która pobudza ślinianki do pracy. Normalnym stanem fizjologicznym jest zmniejszenie produkcji śliny w nocy, dlatego ważne jest uświadomienie rodzicom, aby możliwie jak najszybciej rezygnowali z karmienia i pojenia dziecka w nocy.
Prawidłowe żywienie to tylko jeden z wielu aspektów zapobiegania próchnicy, niestety, pomijany lub lekceważony przez wielu pacjentów. Dlatego też informacje dotyczące właściwej diety oraz jej wpływu na zdrowie zębów powinny stać się jednym z elementów pełnego instruktażu higieny jamy ustnej dla wszystkich osób, bez względu na płeć, wiek czy ogólny stan zdrowia.
Jak odżywiać dzieci, żeby miały zdrowe zęby? Czy dieta dorosłych w tym aspekcie jest inna? Na te pytania odpowiada Dawid Szajrych, dietetyk, trener i pedagog.
AF
Fot. dbreen, pixabay.com
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Według ustaleń przedstawionych przez Międzynarodowe Stowarzyszenie Badań Stomatologicznych, Jamy Ustnej i Twarzy (International Association for Dental, Oral and Craniofacial Research; IADR), niektóre cieszące się obecnie dużą popularnością diety mogą...
– Należy edukować nie tylko pacjentów, ale też nas, specjalistów. Rola lekarzy dentysty w profilaktyce, rozpoznawaniu oraz leczeniu nowotworów głowy i szyi jest bardzo ważna – mówi prof. dr hab. Wojciech Golusiński, kierownik Katedry i Kliniki Chirur...
Proponowane przez ministerstwo zdrowia zmiany w projekcie nowelizacji ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia dotyczą m.in. reklam suplementów diety. Nie będą mogli w nich występować prawdziwi i fikcyjni przedstawiciele zawodów medycznych, zakaz...
Diabetes UK wzywa decydentów do podjęcia pilnych działań w związku z wynikami właśnie opublikowanego raportu tej organizacji. W dokumencie zatytułowanym Diabetes care: is it fair enough? ujawniono „katastrofalny wpływ” stanu opieki na zdrowie osób ch...
Niedawne badanie naukowców reprezentujących kilka ośrodków (Londyn, Liverpool, Barcelona, Los Angeles) sugeruje, że obniżenie podaży kalorii – nawet do poziomu około 1300 dziennie – może być pomocne w ograniczeniu objawów choroby dziąseł, miejscowo i...
Pandemia COVID-19 i związane z nią ograniczenia nieco wyhamowały działalność fundacji Smile Together, podobnie jak wielu innych organizacji niosących pomoc. Obecnie jednak, przy stopniowym łagodzeniu pandemicznych obostrzeń, Smile Together łapie drug...
Ponad 800 osób – lekarzy dentystów, studentów stomatologii, techników dentystycznych, asystentek i higienistek stomatologicznych – podczas targów Krakdent 2022 odwiedziło stoisko firmy Ecolab w ramach gry Dentoexpress. Zadaniem uczestników gry było p...
W badaniu, którego wyniki zostały zaprezentowane podczas sesji naukowej Amerykańskiego Towarzystwa Kardiologicznego dotyczącej nadciśnienia tętniczego (American Heart Association's Hypertension Scientific Sessions 2022), podano, że wysokoprzetworzona...
W dniach 26-27 listopada w Łodzi odbył się jubileusz 70-lecia istnienia Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego. Jednym z wystawców podczas wydarzenia była firma Oral-B, która prezentowała swoje najnowsze rozwiązania z zakresu profilaktyki próchnicy ...
W dniach 17-24 kwietnia obchodzony jest "Tydzień dla serca". Jego celem jest promowanie profilaktyki chorób układu krążenia. Ministerstwo zdrowia przypomina, że choroby układu krążenia są główną przyczyną zgonów w Polsce i na świecie, znacznie wyprze...
Ryzyko zachorowania na nowotwory można zmniejszyć nawet o połowę, trzeba tylko wykonywać odpowiednie badania i przestrzegać korzystnego dla zdrowia stylu życia – przekonuje prezes Polskiej Unii Onkologii dr Janusz Meder. W Polsce i na świecie stale z...
