Zmiany łagodne w jamie ustnej – klasyfikacja, przyczyny, leczenie
Zmiany łagodne w jamie ustnej – klasyfikacja, przyczyny, leczenie
Spis treści
U wielu pacjentów odwiedzających gabinety stomatologiczne diagnozuje się nie tylko schorzenia zębów czy dziąseł, ale również zmiany błon śluzowych jamy ustnej. Dzieli się je na łagodne oraz przednowotworowe. Do zmian łagodnych zalicza się brodawczaki płaskobłonowe, naczyniaki oraz włókniaki.
Zmiany łagodne występujące w jamie ustnej mogą mieć różną postać, np. owrzodzeń lub guzów, choć w wielu przypadkach pod względem budowy są bardzo podobne do tkanek zdrowych. Co do zasady nie stanowią one zagrożenia dla życia pacjenta, ale wskazane jest ich leczenie. Jak udowodniły badania, zmiany łagodne w jamie ustnej częściej występują u osób nałogowo palących papierosy, alkoholików oraz osób zarażonych wirusem HIV.
Brodawczaki płaskobłonowe
Brodawczaki płaskobłonowe powstają zazwyczaj na skutek zakażenia wirusowego lub urazów mechanicznych. W pierwszym przypadku pojawiają się na spodniej części języka lub podniebieniu, zaś w drugim – na wargach, brzegach języka lub jego czubku. Do zakażenia wirusem może dojść przez kontakt błony śluzowej chorej ze zdrową, np. podczas pocałunku.
• Brodawczak płaskobłonowy – jak wygląda?
Brodawczak płaskobłonowy przyjmuje najczęściej postać niewielkiej, około jednocentymetrowej grudki o jasnej barwie. Powierzchnia brodawczaka jest zazwyczaj pofałdowana, ale niekiedy bywa gładka lub ma liczne palczaste wypustki. Czasami brodawczak przyjmuje formę małych wypukłych guzków lub kalafiorowatych narośli. Co ważne, brodawczak najczęściej nie jest związany z występowaniem bólu, pieczenia czy zaburzeń smaku.
• Brodawczak płaskobłonowy – leczenie
Brodawczak płaskobłonowy może być usunięty tradycyjną metodą chirurgiczną, poprzez laseroterapię lub krioterapię. Oczywiście w razie jakichkolwiek podejrzeń wycinek zmiany powinien zostać wysłany do badania histopatologicznego.
Włókniak jamy ustnej
Włókniak w jamie ustnej to jedna z najczęściej występujących zmian łagodnych. U większości pacjentów włókniak jamy ustnej umiejscawia się na błonie śluzowej na granicy podniebienia miękkiego i twardego, często spotykany jest również włókniak policzka.
• Włókniak jamy ustnej – przyczyny
Najczęściej włókniak jamy ustnej jest efektem przewlekłego drażnienia mechanicznego błon śluzowych. Może to być np. podgryzanie śluzówki w momentach stresu, rozdrażnienia i niepokoju, bruksizm senny skutkujący drażnieniem błon śluzowych, ale również nieprawidłowe wypełnienia ubytków i źle dopasowane uzupełnienia protetyczne.
• Włókniak w jamie ustnej – jak wygląda?
Włókniak w jamie ustnej ma dość charakterystyczny wygląd – jest okrągły, niewielki (średnica od kilku do kilkunastu milimetrów), o kolorze przypominającym otaczającą błonę śluzową. Włókniak jest gładki, nie boli i nie krwawi.
Leczenie włókniaka jamy ustnej polega na całkowitym wycięciu zmiany, która następnie powinna zostać poddana badaniu histopatologicznemu. Oczywiście należy również wyeliminować czynnik drażniący.
Naczyniak w jamie ustnej
Naczyniak jamy ustnej – jak sama nazwa wskazuje – ma swoje źródło w nieprawidłowościach w budowie naczyń krwionośnych. Badania wykazały, że naczyniaki biorą się z nadmiaru komórek śródbłonka, powstałych na skutek niektórych schorzeń ogólnoustrojowych (np. niedoczynność tarczycy, schorzenia wątroby) oraz predyspozycji genetycznych danego organizmu. W obrębie jamy ustnej u dorosłych najczęściej spotykane są naczyniaki proste, zbudowane z poszerzonych naczyń włosowatych.
• Naczyniak w jamie ustnej – jak wygląda?
Naczyniak jamy ustnej ma charakterystyczny, kulisty kształt, powodujący obrzęki dziąseł i języka (ziarniniak naczyniowy) lub obrzęk warg i języka (naczyniak jamisty). Zmiany tego typu nie mają skłonności do samoistnego zanikania – w miarę upływu czasu mogą się znacznie powiększać. Dodatkowo, naczyniaki w jamie ustnej są narażone na ciągłe drażnienie podczas żucia i mowy, co może prowadzić do powstawania owrzodzeń na ich powierzchni.
• Naczyniak w jamie ustnej – leczenie
Wśród metod leczenia naczyniaków w jamie ustnej znajduje się m.in. tradycyjny zabieg chirurgiczny, elektrokoagulacja, kriochirurgia oraz usunięcie zmiany z użyciem lasera chirurgicznego. Polecana jest szczególnie krioterapia, która nie powoduje ubytku tkanek i nie pozostawia blizn.
– Należy edukować nie tylko pacjentów, ale też nas, specjalistów. Rola lekarzy dentysty w leczeniu, rozpoznawaniu, profilaktyce nowotworów głowy i szyi jest bardzo ważna – mówi w rozmowie z Dentonetem prof. dr hab. Wojciech Golusiński z Wielkopolskiego Centrum Onkologii w Poznaniu.
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Pulmonolodzy zauważają u pacjentów po przebytym COVID-19 zmiany w płucach. O długoterminowych powikłaniach COVID-19 informują reumatolodzy. Jak to wygląda w jamie ustnej? Podczas Mazowieckich Spotkań Stomatologicznych zapytaliśmy o to specjalistów pe...
W czwartek 24 marca o godz. 19:00 odbędzie się organizowany przez firmę GSK webinar "Metody leczenia zmian patologicznych w jamie ustnej u pacjentów geriatrycznych". Poprowadzi go lek. dent. Marta Szymańska-Sowula - absolwentka Oddziału Stomatologii ...
Przy okazji Światowego Dnia Walki z AIDS (1 grudnia) niemiecki portal stomatologiczny ZM Online zwrócił uwagę czytelników na występujące w obrębie jamy ustnej skutki przyjmowania leków zapobiegających rozwojowi AIDS u pacjentów zakażonych ludzkim wir...
Po fali doniesień na temat zmian w obrębie jamy ustnej rozwijających się po szczepieniu przeciwko COVID-19 naukowcy próbują zidentyfikować tę zależność i wskazują na leżące u jej podstaw mechanizmy odpornościowe. W połowie czerwca w czasopiśmie „Infe...
Z pracy opublikowanej w sierpniu na łamach czasopisma naukowego „Journal of Dental Research”, dotyczącej objawów zakażeniem SARS-CoV-2 w jamie ustnej wynika, że u ponad 40% pacjentów z COVID-19 występowała suchość w ustach, ale częste były również ró...
Zespół Gorlina-Goltza znany jest także pod nazwą zespołu nabłoniaków znamionowych (ang. nevoid basal cell carcinoma syndrome, NBCCS). Jest to rzadko występująca choroba genetyczna o dziedziczeniu autosomalnym dominującym oraz wysokiej zmienności eksp...
Chociaż próchnicy można w większości przypadków zapobiegać, pozostaje ona jedną z najczęstszych chorób przewlekłych u dzieci na całym świecie, szczególnie w krajach rozwijających się. Nieleczone ubytki są nie tylko źródłem bólu, ale mogą też negatywn...
Zapalenie jamy ustnej to ból lub stan zapalny w obrębie jamy ustnej, który może występować na policzkach, dziąsłach, na wewnętrznej stronie ust lub na języku. Najczęstsze formy zapalenia jamy ustnej to opryszczkowe zapalenie jamy ustnej, znane równie...
Zbliżają się jesienne chłody oraz infekcje związane ze spadkiem odporności. Z doświadczenia wiemy, że jest to czas wzmożonych wizyt w gabinetach dentystycznych pacjentów, u których uaktywniają się stany zapalne w obrębie jamy ustnej i twarzoczaszki. ...
Przegląd opracowany przez autorów z Uniwersytetu Kampanii im. Luigiego Vanvitelliego w Neapolu potwierdza, że symptomy celiakii manifestują się również w jamie ustnej. W uwzględnionych w przeglądzie artykułach szczególnie często opisywano nawracające...
Z artykułu opublikowanego w „International Journal of Radiation, Oncology, Biology, Physics” wynika, że osoby, u których w dzieciństwie w leczeniu nowotworu w obszarze głowy i szyi stosowano radioterapię, są w większym stopniu narażone na ryzyko wyst...