Dentonet
PACJENT
E-mail
WYBIERZ KATEGORIĘ
Leczenie zachowawcze i endodoncja
Protetyka i implantologia
Stomatologia estetyczna
Ortodoncja
Periodontologia
Higiena i zdrowie jamy ustnej

W jaki sposób dentyści walczyli niegdyś z bólem

Publikacja:
W jaki sposób dentyści walczyli niegdyś z bólem

W jaki sposób dentyści walczyli niegdyś z bólem

Jednym z ważniejszych zadań lekarza dentysty było i jest niesienie pacjentom ulgi w cierpieniu. Ból zęba stanowi wyjątkowo dokuczliwe i przykre doznanie, nic więc dziwnego, że przez stulecia szukano skutecznego remedium, pozwalającego złagodzić dolegliwości wywołane przez zepsute zęby. Trwały również poszukiwania specyfiku, który umożliwiłby lekarzowi bezbolesne przeprowadzenie zabiegów dentystycznych i zapewnił cierpiącemu pacjentowi pełen komfort psychiczny.

W celu uśmierzenia bólu towarzyszącego ekstrakcji dawni lekarze sięgali po różne środki lecznicze. Najczęściej stosowali preparaty ziołowe lub roślinne o działaniu nasennym lub odurzającym. Popularnym środkiem przeciwbólowym były między innymi: haszysz, opium, mak, lulek, szalej, wyciąg z bluszczu lub korzenia mandragory, korzeń bertramu szarolistnego ze stężonym octem winnym. Ból łagodzono również za pomocą bardziej tajemniczych lub niebezpiecznych specyfików, takich jak arszenik, zielony olej, gąbka nasenna, marmur z kwasem siarkowym oraz kamień z Memfis.

W przypadku bólu zębów proponowano także stosowanie ucisku za uchem lub nad górną wargą, zamrażanie tkanek, sen (naturalny, magnetyczny, wywołany alkoholem lub preparatami odurzającymi), a także hipnozę lub omdlenie.

Niestety, te wszystkie próby łagodzenia dolegliwości bólowych były mało skuteczne i dawały jedynie połowiczne rezultaty. Wprowadzenie skutecznego znieczulenia ogólnego i miejscowego stało się możliwe dopiero w XIX w. dzięki pracom Williama Thomasa Green Mortona, Horace Wellsa, Carla Kollera, Williama Halsteda oraz Carla Schleicha.

Skuteczność kolejno odkrywanych środków do anestezji sprawdzano przede wszystkim w stomatologii, ponieważ – jak wówczas sądzono – „kamieniem probierczym było wyjęcie zęba. Jeżeli bowiem przy tej tak nagłej i nader bolesnej akcji chory nic nie odczuje, to i przy innych rękoczynach przypuszczać należy, że ten lub ów środek działać będzie dobrze”.

Początkowo wyjątkowo bolesne zabiegi dentystyczne (przede wszystkim – ekstrakcje) przeprowadzano w znieczuleniu ogólnym, jednak po odkryciu i wprowadzeniu skutecznego znieczulenia miejscowego zastosowanie narkozy zostało ograniczone. Zaczął panować pogląd, że usunięcie zęba nie wymaga narkozy inhalacyjnej, zwłaszcza że jej stosowanie wiązało się z dużą śmiertelnością.

Po narkozę sięgano przede wszystkim wówczas, gdy istniały przeciwwskazania do znieczulenia miejscowego. Znieczulenie ogólne były polecane w przypadku bardziej skomplikowanych zabiegów, takich jak: dłutowanie korzeni, mnogie ekstrakcje, wyłuszczanie torbieli. W tym celu najczęściej były używane preparaty krótko działające, takie jak eter, chlorek etylu i podtlenek azotu.

Najczęściej jednak przeprowadzano zabiegi, korzystając z dobrodziejstw miejscowej anestezji. Ciekawostką może być fakt, że w celu zmniejszenia dolegliwości towarzyszących usuwaniu zębów wykorzystywano wówczas prąd i chlorek etylu, jednak rezultaty owych prób nie były zadowalające.

Pierwszą substancją, która okazała się skutecznym miejscowym anestetykiem, była kokaina. Po raz pierwszy jej właściwości anestetyczne wykorzystał Carl Koller podczas operację usunięcia zaćmy oka, natomiast pierwsze w historii znieczulenie przewodowe wykonał dr William Stewart Halsted. 1 grudnia 1884 r. podał pacjentowi cierpiącemu z powodu bólu zęba 4%r roztwór kokainy w ilości około 0,6 ml, w pobliże otworu żuchwy. Połowa dolnej szczęki, język, dziąsła i zęby zostały znieczulone na około 25 minut, a ząb bezboleśnie usunięto.

Tak oto spełniło się marzenie wielu pokoleń lekarzy – stomatologia otrzymała potężne narzędzie umożliwiające skuteczną walkę z bólem. Jednak odkrycie miejscowo działających anestetyków było błogosławieństwem nie tylko dla cierpiących pacjentów. Nowe leki znieczulające ułatwiły dynamiczny rozwój wielu gałęzi stomatologii (np. implantologii i endodoncji) i pozwoliły na przeprowadzanie coraz bardziej skomplikowanych zabiegów.

Zobacz również: Tragiczne dzieje pioniera stomatologicznej anestezji

B.Sz.


POWIĄZANE ARTYKUŁY

mycie rak
Czyste ręce: sposób na ochronę przed zachorowaniem zimą Asysta

Badanie przeprowadzone przez Public Health Wales wykazało, że mężczyźni rzadziej niż kobiety są przekonani, że mycie rąk jest konieczne. Co piąty mężczyzna w Walii przyznał, że nie myje rąk po skorzystaniu z toalety. Panowie również częściej niż kobi...

pensja minimalna - Dentonet.pl
Jaki współczynnik pracy dla asystentek i higienistek? Asysta

Posłanka Urszula Nowogórska skierowała do ministra zdrowia interpelację, w której prosi o wskazanie, który współczynnik pracy (zależy od niego wysokość minimalnej pensji) należy stosować wobec asystentek i higienistek stomatologicznych zatrudnionych ...

ROZWIŃ WIĘCEJ
ból zęba w święta - Dentonet.pl
Kanada: stomatolodzy z CDA w walce z przewlekłym bólem Lekarz

Kanadyjskie Stowarzyszenie Stomatologiczne (CDA) z zadowoleniem przyjęło raport końcowy grupy pod nazwą Canadian Pain Task Force. Jest to ogólnokrajowy plan działania na rzecz zwalczania bólu, opublikowany przez departament federalny Health Canada. ...

blog gabinetu
Skuteczny blog gabinetu stomatologicznego – czyli jaki? Lekarz

Blog to narzędzie, które może efektywnie wspierać działania prowadzone przez każdą firmę. Nie inaczej jest w przypadku praktyk dentystycznych. Jeżeli chcesz zainteresować swoją ofertą potencjalnych pacjentów i przekonać ich do wizyty w swoim gabineci...

lekarz 1
Jaki będzie lekarz przyszłości? Ankieta dla medyków Lekarz

Naczelna Izba Lekarska zachęca do wypełnienia ankiety „Lekarz przyszłości” – jej wyniki posłużą do stworzenia modelu pracy polskich medyków i prognozy, jak będzie zmieniał się w przyszłości. Ankietę „Lekarz przyszłości” realizuje Instytut Zarządzani...

higiena jamy ustnej u dzieci - Dentonet.pl
Matki nie wiedzą, jak często i w jaki sposób myć zęby dzieci Asysta

Przeprowadzone przez firmę Brush-Baby badania wykazały, że matki nie wiedzą, jak w prawidłowy sposób dbać o zdrowie jamy ustnej u swoich pociech. Mamy nie zdają sobie sprawy, że dziecko w wieku około 6 miesięcy powinno odbyć pierwszą wizytę u dentyst...

dzieci
Szwecja: dentyści nie dość przejęci bólem u leczonych dzieci? Lekarz

W Szwecji młodzi pacjenci – do ukończenia 20. roku życia – są objęci bezpłatną opieką stomatologiczną. Dzięki temu wiedza na temat stanu zdrowia jamy ustnej szwedzkich dzieci i nastolatków jest relatywnie szeroka. Jednak niewiele badań poświęcono jak...

bol zeba
W jaki sposób można się pozbyć bólu zęba? Pacjent

Bolący ząb to popularny problem, z którym najczęściej trzeba się zmierzyć w najmniej oczekiwanym momencie. Jednocześnie w wielu przypadkach od razu dochodzi do wystąpienia dużego bólu, który potrafi skutecznie uniemożliwić normalne funkcjonowanie. Si...