Prof. Vetulani: nadchodzi rewolucja we współczesnej medycynie
Prof. Vetulani: nadchodzi rewolucja we współczesnej medycynie
W ostatnich latach dokonał się ogromny postęp w medycynie, m.in. leczeniu cukrzycy czy nowotworów. Wiele rozwiązań znajduje się na etapie testów. Już niedługo część z nich powinna stać się dostępna – powiedział prof. Jerzy Vetulani, pytany o perspektywy medyczne na 2017 r.
Wśród najważniejszych odkryć w dziedzinie medycyny naukowiec wymienia nowoczesne leki, które dają szansę na skuteczną walkę z cukrzycą typu 2. – Do niedawna w 50% przypadków chorujący na cukrzycę typu 2 umierali na komplikacje sercowo-krążeniowe, a osoby powyżej 65. roku życia – w około 70% przypadków – zauważył neurobiolog.
Jak podkreślił prof. Vetulani, na rynek wchodzą obecnie dwa nowe preparaty. Jednym z nich jest Trajenta (linagliptyna), zastępująca wprowadzony wcześniej eksenatyd. Eksenatyd – pierwszy skuteczny lek przeciwcukrzycowy tego typu, ma niezwykłą historię. Jest on analogiem eksentydyny-4, czyli trucizny zawartej w ślinie jadowitej jaszczurki – helodermy arizońskiej. – Indianie Hopi spożywający mięso helodermy, choć często bywają otyli, nie chorują na cukrzycę. Naukowcy postanowili sprawdzić, co jest tego przyczyną. W ten sposób odkryli związek chemiczny, którego analog został zsyntetyzowany; jest produkowany pod nazwą Byetta i podawany chorym w formie zastrzyków – opowiada prof. Vetulani. Trajenta działa na tej samej zasadzie co Byetta, ale podawana jest doustnie.
Drugim lekiem, który zdaniem profesora może pomóc w walce z cukrzycą typu 2 w najbliższych latach, jest empagliflozyna. Preparat ten obniża poziom cukru w ciele. Dzięki niemu m.in. nerki nie wychwytują cukru i jest on wydalany z organizmu.
Zdaniem prof. Vetulaniego, w najbliższym czasie może nas też czekać postęp w walce z nowotworami, zwłaszcza z chłoniakami i białaczką. Naukowiec wiąże nadzieje z immunoterapią komórkową, która polega na „podmianie” komórek ochronnych – limfocytów T – na takie, które są w stanie stawić opór nowotworowi.
– Dla skutecznego leczenia kluczowe jest też wczesne wykrywanie raka – podkreślił prof. Vetulani. Również w tym zakresie medycyna poczyniła, w ocenie profesora, znaczne postępy. Obecnie testowana jest np. metoda tzw. płynnej biopsji, która polega na badaniu krwi pod kątem zawartości ctDNA, czyli markera nowotworu. – Opracowana technologia umożliwi bardzo wczesne wykrycie raka. W przyszłości będzie ją można stosować rutynowo, wraz z innymi badaniami okresowymi krwi – sugeruje prof. Vetulani.
Naukowiec ma dobre wieści dla kobiet, które obawiają się raka szyjki macicy, wywoływanego przez niektóre szczepy wirusa brodawczaka (HPV). W USA już teraz możliwe jest samodzielne przeprowadzenie badań pod tym kątem. W zestawie, który można zakupić w aptece, znajduje się probówka, wacik do wymazu z pochwy i zaadresowana koperta do laboratorium. – Jeżeli nowotwór zostanie wykryty szybko, możliwe jest skuteczne leczenie – podkreśla ekspert. Jest to szczególnie ważne dla kobiet w krajach mniej rozwiniętych, np. w Afryce, gdzie śmiertelność z powodu raka szyjki macicy wywołanego HPV jest znacznie wyższa, niż w Europie.
Duże postępy dotyczą też walki z chorobami psychicznymi, a zwłaszcza jedną z najpopularniejszych – depresją, która co roku zbiera olbrzymie żniwo w postaci samobójstw. WHO szacuje, że obecnie na depresję na całej Ziemi cierpi 350 mln osób, a rocznie głównie z jej powodu dochodzi do ponad 800 tys. samobójstw. – Obecnie stosowanie leki przeciwdepresyjne zaczynają działać dopiero po trzech tygodniach. Do tego czasu nastrój pacjenta jest niski. Nieco wcześniej niż nastrój leki podnoszą jego sprawność fizyczną. Dlatego właśnie w tym momencie może dojść do samobójstwa – opowiada prof. Vetulani.
Od kilku lat trwają prace nad ketaminą, czyli środkiem halucynogennym stosowanym również jako środek do narkozy zwierząt. Okazało się, że w przypadku osób cierpiących na depresję odpowiednia dawka ketaminy przerywa atak złego nastroju już w ciągu doby. – To może być przełom w leczeniu depresji – uważa prof. Vetulani. Przypomniał, że badania nad tą kuracją prowadzą w Poznaniu profesorowie Janusz i Filip Robakowscy.
Neurobiolog przypomniał też o badaniach nad lekami przedłużającymi młodość i życie. Poza metforminą, wskazuje on przede wszystkim na wyniki prac dotyczących mononukleotydu nikotynowego (NMN), który stymuluje tzw. gen długowieczności. Wprowadzony do diety myszy laboratoryjnych wydłużył ich życie o 40%. – Jednak nawet bez zastosowania takiej terapii ludzie żyją dzisiaj coraz dłużej i zdrowiej – wskazuje naukowiec.
– Najważniejsze, by to życie odpowiednio wykorzystać. Zdrowa starość bywa bardzo wydajnym okresem – podsumowuje prof. Vetulani wspominając m.in. Andrzeja Wajdę, który po 80. roku życia wyreżyserował pięć filmów. 80-letni prof. Jerzy Vetulani sam jest nadal bardzo aktywny na polu nauki i jej popularyzacji.
Po raz pierwszy w Polsce Światowy Kongres Stomatologiczny FDI, rekordowe targi Krakdent, Zjazd Lekarzy Polskich – to tylko niektóre z ważnych wydarzeń branży stomatologicznej, które miały miejsce w 2016 r. Zapraszamy na filmowy przegląd najważniejszych wydarzeń. Nasze kamery były wszędzie tam, gdzie działo się coś ważnego.
Oprac. AF na podst. http://naukawpolsce.pap.pl/zdrowie
Fot. Herney, pixabay.com
POWIĄZANE ARTYKUŁY
Fyox® to innowacyjny preparat przeznaczony do regeneracji tkanek przyzębia, zawierający w składzie TCA (kwas trójchlorooctowy) i nadtlenek wodoru w niskim stężeniu. Doraźnie pozwala on na odkażenie i bardzo szybką regenerację dziąsła i tkanek przyzęb...
W piątek Sejm przyjął ustawy podatkowe z Polskiego Ładu. - To podatkowa rewolucja, na której mało kto skorzysta - mówi Sławomir Dudek, ekspert Forum Obywatelskiego Rozwoju. Zgodnie z rządowymi planami, zmiany powinny wejść w życie od początku 2022 r....
Agencja Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji pozytywnie oceniła projekt wycofania wypełnień amalgamatowych ze świadczeń gwarantowanych, ale pod warunkiem, że nie zmniejszy to dostępności leczenia – informuje „Dziennik Gazeta Prawna”. Przypomnij...
– Należy się spodziewać, że w Polsce w ciągu najbliższych dwóch–trzech tygodni wzrośnie liczba osób zakażonych, w szczególności objawowo – mówi dr Aneta Afelt z Interdyscyplinarnego Centrum Modelowania Matematycznego i Komputerowego UW. Sytuacja epid...
Prof. Mieszko Więckiewicz – kierownik Katedry i Zakładu Stomatologii Doświadczalnej Uniwersytetu Medycznego im. Piastów Śląskich we Wrocławiu – zajął drugie miejsce w plebiscycie „Supertalenty w Medycynie 2021” organizowanym przez „Puls Medycyny”. I...
Na przestrzeni ostatnich lat innowacje szturmem wdarły się w świat techniki dentystycznej, a cyfrowe technologie wykorzystywane są dziś do tworzenia implantów, koron, mostów czy protez. Dzięki temu praca techników dentystycznych stała się nie tylko p...
Największe problemy i wyzwania polskiego szpitalnictwa, zmiany systemowe i terapeutyczne w okulistyce, szczepienia przeciw HPV, 2023 r. w onkologii, diagnostyka genetyczna i nowoczesne terapie genowe, największe przełomy w leczeniu cukrzycy w Polsce ...
17 kwietnia w hotelu Polonia Palace odbyła się gala wręczenia Nagród Zaufania Złoty Otis 2024. Za dorobek życia w stomatologii wyróżniony został prof. Stanisław Suliborski, zaś za osiągnięcia w 2023 r. w stomatologii – prof. Mieszko Więckiewicz. Nag...
Stosowane przez pacjentów metody codziennej higieny jamy ustnej mają ogromne znaczenie w redukcji płytki nazębnej. W czasopiśmie „Journal of Dental Hygiene” pojawił się artykuł podsumowujący badania dotyczące skuteczności profesjonalnego szczotkowani...
Wypełnienia pośrednie onlay, inlay i overlay znajdują zastosowanie w wielu sytuacjach klinicznych. Jak przekonuje dr n. med. Ewa Jaskowska, prowadząca prywatną praktykę ukierunkowaną na zabiegi estetyczne, absolwentka Uniwersytetu Medycznego w Poznan...
Już tylko do najbliższej niedzieli 2 stycznia można zapewnić sobie dostęp do wykładu "Nekrodoncja, czyli gdzie są granice naszych pacjentów" autorstwa lek. dent. Bartłomieja Karasia w wyjątkowej cenie 149 zł. Można z niego dowiedzieć się, czy we wspó...