Leczenie kanałowe bez bólu – rodzaje znieczuleń

W opinii wielu pacjentów leczenie kanałowe jest niezwykle uciążliwym i stresującym zabiegiem. Przede wszystkim kojarzy się z dojmującym bólem, towarzyszącym usuwaniu miazgi z komory zęba oraz z systemu kanałowego korzenia.
Paniczny lęk pacjentów budzą również narzędzia, wykorzystywane w leczeniu endodontycznym – różnej długości pilniki, poszerzacze, wiertła, miazgociągi, zgłębniki, a zwłaszcza – zakrzywione igły, wprowadzane przez stomatologa w głąb odsłoniętych kanałów.

Nierzadko towarzyszący leczeniu kanałowemu ból oraz dyskomfort psychiczny bywają tak wielkie, iż wyzwalają u pacjenta mechanizm dentofobii (paraliżującego strachu przed leczeniem dentystycznym). W ten oto sposób powstaje błędne koło, prowadzące do poważnych zaniedbań w obrębie całej jamy ustnej. Owe zaniedbania narażają pacjenta na długotrwałe i nierzadko bolesne leczenie, które jeszcze bardziej podsyca jego dentofobię.

Skuteczne znieczulenie w leczeniu kanałowym nie tylko więc zwiększa komfort samego zabiegu, lecz również radykalnie obniża u pacjenta poziom lęku, będącego podłożem fobii nerwicowej. Pozwala również lekarzowi na sprawne i bezpieczne przeprowadzenie zabiegu, gdyż eliminuje mimowolne ruchy pacjenta wywołane nieopanowanym strachem oraz bólem.

Czyszczenie kanałów nie musi boleć
Nowoczesna endodoncja dysponuje wieloma metodami umożliwiającymi bezbolesne leczenie kanałowe. Najczęściej stomatolodzy stosują znieczulenie miejscowe, które znosi odczuwanie bólu w obwodowym układzie nerwowym.

Znieczulenie miejscowe można podzielić na następujące rodzaje:

– nasiękowe – mówiąc w dużym uproszczeniu ten rodzaj znieczulenia polega na wstrzyknięciu środka znieczulającego do dziąsła w bezpośrednią okolicę wierzchołka korzenia zęba. Środek znieczulający podany pod błonę śluzową wykazuje zdolność penetracji przez okostną w głąb kości. Znieczulenie nasiękowe umożliwia skuteczną anestezję wszystkich zębów szczęki oraz częściową anestezję zębów siecznych żuchwy. Jednak dolne zęby trzonowe wymagają zastosowania innego rodzaju znieczulenia, ponieważ w ich przypadku znieczulenie nasiękowe bywa zwykle nieskuteczne.

– przewodowe – ten typ anestezji polega na przerwaniu przewodnictwa pnia nerwu poprzez podanie środka znieczulającego. Lek znieczulający może zostać podany do nerwu (jest to wówczas znieczulenie donerwowe) lub w pobliżu pnia nerwu (znieczulenie okołonerwowe).
W leczeniu kanałowym znieczulenie przewodowe wykonywane jest do otworu żuchwy (dochodzi wówczas do znieczulenia nerwu zębodołowego dolnego i językowego). Po zaaplikowaniu leku znieczulającego dochodzi do zesztywnienia połowy twarzy, a pacjent nie odczuwa ciepła, zimna i dotyku.
Znieczulenie przewodowe stosowane jest główne na dolnych zębach trzonowych.

W przypadku, gdy tradycyjne metody blokady przewodnictwa nerwowego w miazdze nie są w stanie wyeliminować silnych dolegliwości bólowych, stomatolog stosuje dodatkowe znieczulenie miejscowe. Może więc podać:
– znieczulenie śródwięzadłowe – które polega na wprowadzeniu środka znieczulającego do przestrzeni ozębnowej,
– znieczulenie domiazgowe – stomatolog wstrzykuje roztwór znieczulający pod dużym ciśnieniem do jamy zęba,
– znieczulenie śródkostne – lekarz podaje środek znieczulający bezpośrednio do kości gąbczastej otaczającej leczony kanałowo ząb.

W czasach, gdy nieznane były metody dodatkowego znieczulenia miejscowego, jedynym rozwiązaniem w przypadku wystąpienia silnych dolegliwości bólowych było zwiększenie dawki znieczulenia. Jednak  dziś lekarz stomatolog dysponuje całą paletą środków, które umożliwiają skuteczną walkę z bólem.

Tak więc leczenie kanałowe – wykonywane pod prawidłowo przeprowadzonym znieczuleniem za pomocą nowoczesnych, precyzyjnych instrumentów – w niczym nie przypomina stomatologicznego horroru, który jeszcze dwadzieścia lat temu przerażał pacjentów.

B.Sz.