Kamuflaż ortodontyczny

Niestety, nie wszystkie wady zgryzu da się całkowicie wyleczyć. Niekiedy jedynym sposobem, aby pomóc pacjentowi, jest wykonanie kamuflażu ortodontycznego, który w pewnym stopniu koryguje funkcjonowanie zgryzu oraz poprawia estetykę twarzy.

Najogólniej wady zgryzu można podzielić na trzy grupy. Są to:
– wady zębowe – mamy z nimi do czynienia wówczas, kiedy zęby mają prawidłowy kształt, jednak zajmują nieprawidłową pozycję w łuku zębowym. Rosną „krzywo”, są nierówne, zachodzą na siebie, są stłoczone lub przeciwnie – dzielą je szerokie szpary. Do wad zębowych zaliczamy również przypadki, w których zęby są obrócone, przemieszane, zatrzymane w kości, zbyt długie lub zbyt krótkie bądź też rosną poza łukiem zębowym (dopoliczkowo lub dojęzykowo).

– wady zgryzu – ten typ wady dotyczy łuków zębowych. Łuki mają nietypowy kształt lub nie pasują do siebie wielkością (np. łuk zębowy górny lub/i dolny jest zbyt wąski, co powoduje stłoczenie zębów). W konsekwencji nieprawidłowego rozwoju łuków zęby górne nie kontakują się prawidłowo z dolnymi.

– wady szczękowo-twarzowe (inaczej szkieletowe lub gnatyczne) – w tym przypadku problem dotyczy nieprawidłowej wielkości, położenia lub wzajemnego stosunku szczęk (np. szczęka lub żuchwa jest za duża lub za mała, żuchwa jest przesunięta w bok, szczęka jest wysunięta do przodu, a żuchwa do tyłu). Wady szczękowo-twarzowe wpływają niekorzystnie na proporcje twarzy oraz funkcje układu stomatognatycznego. Mogą zaburzać czynność żucia, połykanie, mowę i funkcjonowanie stawów skroniowo-żuchwowych. Przyczyniają się też do rozwoju próchnicy i chorób przyzębia .

Przyczynami deformacji szczęk mogą być czynniki dziedziczne, wady wrodzone (rozszczepy warg i podniebienia, wady genetyczne), urazy oraz zaniedbane w dzieciństwie wady zgryzu powstałe z powodu szkodliwego działania czynników środowiskowych.

U dorosłych pacjentów z wadami szkieletowymi stomatolog – w związku z zakończeniem wzrostu twarzoczaszki – nie jest w stanie uzyskać równowagi czynnościowej w zgryzie oraz idealnego efektu estetycznego wyłącznie za pomocą aparatów ortodontycznych. W takim przypadku zwykle kieruje pacjenta na zabieg chirurgiczno-ortodontyczny lub – jeżeli z jakiś względów zabieg  jest niemożliwy – proponuje komuflaż ortodontyczny.
Kamuflaż polega na usunięciu niektórych zębów i przesunięciu pozostałych, tak aby pomimo nieprawidłowych podstaw kostnych zęby właściwie się ze sobą kontaktowały. W przypadku tyłozgryzu usuwa się przedtrzonowce górne, a w przypadku przodozgryzu przedtrzonowce dolne, zyskując w ten sposób miejsce na cofnięcie i uszeregowanie zębów przednich.

Reasumując, kamuflaż nie likwiduje wady kostnej, a jedynie ją maskuje, umożliwiając poprawę stosunków zwarciowych. Nie należy jednak oczekiwać, że dzięki tej metodzie twarz uzyska idealne proporcje.

B.Sz.