Co jest przyczyną wystąpienia brodawczaka w jamie ustnej?

Zmiany o charakterze brodawczaka są dość często występującą patologią błony śluzowej jamy ustnej. Najczęściej powstają w wyniku przewlekłego, miejscowego drażnienia śluzówki lub są spowodowane przez wirusa HPV na drodze bezpośredniego zakażenia.

Jak wygląda brodawczak błony śluzowej jamy ustnej i w której części jamy ustnej się rozwija?

Brodawczak może występować na powierzchni błony śluzowej. Śluzówki jamy ustnej to jednak nie jedyne miejsce, które może zostać dotknięte tym problemem. Zmiany pojawiają się także w okolicy podniebienia, na błonie śluzowej warg, na policzku. Możemy mieć także brodawczaka w gardle.

Brodawczaki będące efektem urazu najczęściej występują na wardze, na czubku lub krawędzi języka i na błonie śluzowej policzka w linii zgryzowej. Natomiast brodawczaki o etiologii wirusowej są z reguły usytuowane na podniebieniu twardym, języczku i spodniej powierzchni języka. Mają postać małych, niebolesnych, różowo-białych grudek o średnicy nieprzekraczającej 0,5 cm. Mogą być uszypułkowane bądź spoczywać na szerokiej podstawie.

Jaką formę zmian w jamie ustnej może przyjmować zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego? 

Infekcja HPV w obrębie jamy ustnej może mieć postać:

• brodawczaka płaskonabłonkowego,
• brodawek,
• kłykcin kończystych, mających formę kalafiorowatych wyrośli.

Usunięcie brodawczaka ludzkiego – kiedy konieczne jest jego wycięcie?

Wskazaniem do usunięcia brodawczaka jest przede wszystkim jego wielkość i lokalizacja. Jeśli brodawczak jest duży lub znajduje się na widocznym miejscu, pacjent często decyduje się na jego usunięcie ze względów estetycznych. Oczywiście odbywa się ono wówczas w znieczuleniu miejscowym. Dodatkowo, jeśli brodawczak powoduje uporczywe dolegliwości, takie jak ból, świąd, krwawienie czy zakażenie, konieczne jest interweniowanie chirurgiczne. Istnieją różne metody chirurgicznego usuwania brodawczaków, które są dostosowane do wielkości, lokalizacji i charakteru zmiany skórnej. Możliwe metody obejmują klasyczną chirurgię, elektrokoagulację, laseroterapię czy krioterapię. Przed przystąpieniem do usunięcia brodawczaka, lekarz przeprowadza dokładne badanie zmiany skórnej. Istotne jest ustalenie, czy brodawczak jest łagodny, czy może być oznaką poważniejszego schorzenia, takiego jak rak skóry. Po wycięciu zmiany z jamy ustnej z marginesem tkanek, pobrany materiał wysyłany jest oczywiście do badania histopatologicznego. 

Brodawczak płaskonabłonkowy w jamie ustnej i gardle – czy ten nowotwór jamy ustnej boli?

Jak wspominaliśmy we wstępie, brodawczaka płaskonabłonkowego jamy ustnej uznaje się za łagodna zmianę nowotworową, która NIE BOLI. Brodawczaki rosną powoli, nie powodując żadnych dolegliwości bólowych. Ze względu na swój łagodny charakter nie stanowią zazwyczaj zagrożenia dla zdrowia pacjenta, niekiedy jednak mogą powodować uczucie pewnego dyskomfortu.

Brodawczaki wirusowe – warto zachować czujność, ponieważ mamy aż 77 typów wirusa HPV

Ludzki wirus brodawczaka (HPV) został po raz pierwszy opisany przez Richarda Shope´a w 1933 roku. W 1995 r. inny badacz – van Rast – sklasyfikował 77 typów HPV, a obecnie rozróżniamy ich ponad 100, z czego 8 jest wysoko onkogennych (HPV 16, 18, 45, 31, 33, 35, 52 i 58). Zakażenie wirusami należącymi do tej grupy zwiększa ryzyko wystąpienia raka płaskonabłonkowego (SCC – squamous cell carcinoma) w różnych częściach ludzkiego organizmu, w tym również w obrębie jamy ustnej.

Jak dochodzi do zakażenia wirusem HPV w jamie ustnej – czy można się nim zarazić drogą płciową?

Ludzki wirus brodawczaka przenosi się poprzez kontakt z zakażonymi wydzielinami, np. poprzez dotknięcie zainfekowanego naskórka, na drodze płciowej, podczas porodu (matka zaraża wirusem dziecko). W większości przypadków zakażenie przebiega bezobjawowo. Okres półtrwania zakażenia dla wirusów HPV niestwarzających zagrożenia onkologicznego wynosi od 4 do 5 miesięcy, natomiast dla wirusów ulegających zezłośliwieniu – od 8 do 10 miesięcy.

Większość infekcji HPV ma formę utajoną – wirus brodawczaka ludzkiego nie daje początkowo objawów

Obecnie uważa się, że ponad 50% światowej populacji jest zakażona wirusem brodawczaka, jednak u większości ludzi występuje on w formie utajonej, a objawy mogą wystąpić dopiero podczas innych chorób powodujących obniżenie odporności organizmu.

Szczepem wysokiego ryzyka jest zwłaszcza wirus HPV-16, który pięćdziesięciokrotnie zwiększa ryzyko wystąpienia raka jamy ustnej i jest odpowiedzialny za większość przypadków raka płaskonabłonkowego rejonu głowy i szyi. Transformacja nowotworowa zmian jest dość częsta u osób narażonych na działanie dodatkowych czynników kancerogennych np.: nadużywających alkoholu, palących papierosy, uprawiających seks oralny.

Szczepienie przeciwko HPV – czy zabezpieczy Was przed brodawczakiem na powierzchni błony śluzowej jamy ustnej?

Szczepienie przeciwko wirusowi brodawczaka ludzkiego (HPV) jest powszechnie stosowane w celu ochrony przed zakażeniem wirusem HPV i rozwinięciem powiązanych z nim chorób, takich jak brodawczaki, raka szyjki macicy i rak gardła. Jednak czy szczepienie przeciwko HPV ma również zdolność do ochrony przed brodawczakami na powierzchni błony śluzowej jamy ustnej? Może, ale nie musi. Szczepionka przeciwko HPV nie zapewnia bowiem pełnej ochrony przed wszystkimi typami wirusa HPV. Istnieje wiele różnych typów wirusa HPV, z których nie wszystkie są uwzględnione w szczepionce. Szczepionka przeciwko HPV dostępna na rynku obejmuje tylko najczęstsze i najbardziej szkodliwe typy wirusa HPV. Dlatego istnieje nadal ryzyko zakażenia mniej powszechnymi typami wirusa HPV, które mogą prowadzić do brodawczaków na powierzchni błony śluzowej jamy ustnej. Decyzja należy do Was.