A jeśli już proteza…

Oczywistym pragnieniem wszystkich, którzy noszą protezy zębowe różnego rodzaju, jest potrzeba komfortu i zaufania do protezy. W dalszej części artykułu  mówić będziemy o protezach ruchomych, całkowitych i częściowych. Idealna jest taka proteza, która prawidłowo przylega do podłoża.

Pomiędzy protezą a miękkimi częściami jamy ustnej wytwarza się podciśnienie, które utrzymuje ją na swoim miejscu. Jeśli warunki podłoża protetycznego, czy też powierzchnia dośluzówkowa protezy ruchomej nie są idealnie dopasowane, dochodzi do rozhermetyzowania tej zamkniętej przestrzeni, a proteza staje się niestabilna.

Oprócz powyższych głównych przyczyn takiej sytuacji, niestabilność może jeszcze wystąpić na skutek gwałtownego bodźca mechanicznego (uderzenia, ziewnięcia, gwałtownego zagryzienia). Im lepiej proteza przylega do podłoża, tym mniejsze ryzyko jej niespodziewanej destabilizacji.

Należy pamiętać, że układ kości szczęki się zmienia. Proteza wykonana np.: 5 lat temu nie może być nadal dobra. Warunki podłoża cały czas ulegają zmianie. W przypadku całkowitego braku zębów nieustannie następuje ich zanik i jest większy aniżeli w przypadku protez częściowych. Dlatego nawet najlepiej dopasowana proteza po jakimś czasie nie pasuje jak dawniej.

Na skutek większej ruchliwości źle dopasowanej protezy dochodzi do nieprawidłowych obciążeń kości szczęki, to zaś sprzyja dalszemu, przyśpieszonemu zanikaniu kości. Pojawiają się problemy z użytkowaniem, trudności w mówieniu, spożywaniu posiłków, pojawiają się zaburzenia ze strony śluzówki jamy ustnej.

Najkorzystniej jest wówczas dopasować dokładnie protezę do nowego układu szczęki przez ukształtowanie na nowo podstawy płyty protezy – trwałe jej nadbudowanie (tzw. podścielenie protezy) albo należy wykonać nową protezę. Specjaliści zalecają wymianę protezy co 3 lata.

Nie tylko zły stan protezy lub odkształcenie szczęki wpływają na przyczepność protezy. Mogą mieć także na to wpływ kłopoty z dziąsłami bądź niedostateczna ilość śliny. Proteza ruchoma wykonana z reguły z akrylu jest w organizmie ciałem obcym. Dlatego na jej bezpośrednim styku, w obrębie dziąseł zębów zachowanych może dojść do zaczerwienieniem błony śluzowej; mogą wystąpić także zmiany przerostowe. Najczęściej do takich zmian dochodzi po długoletnim użytkowaniu protez, ale zdarza się, że u osób podatnych, tzw. stomatopatia protetyczna może pojawić się wkrótce po rozpoczęciu noszenia protez lub na tle alergicznym najczęściej na akryl czerwony na zawarte w nim barwniki.

Wtedy lekarz może zaplanować wykonanie protezy z akrylu bezbarwnego. Idąc dalej jeśli dołączy do tego zakażenia grzybami drożdżopochodnymi to wystąpi pieczenie i palenie błony śluzowej jamy ustnej. Również nieprawidłowa higiena jamy ustnej i protezy, obecność płytki bakteryjnej sprzyja miejscowym zapaleniom na styku protezy i dziąseł.

Nietolerancja błony śluzowej na działanie protezy może być także następstwem zaburzeń hormonalnych, w tym cukrzycy menopauzy również niedokrwistości i awitaminozy. Niekorzystne jest palenie tytoniu. W celu zachowania zdrowia jamy ustnej i uniknięcia podrażnień konieczne jest utrzymywanie idealnej czystości jamy ustnej.

Jak wiadomo, proteza zębowa przeszkadza nieco w oddychaniu, co przy niedostatecznej ilości śliny powoduje suchość w ustach, która z kolei obniża zdolność przyssania protezy zębowej. W aptekach dostępne są preparaty sztucznej śliny. Stosując środki mocujące protezę musimy zwracać uwagę, na ich zdolność do uszczelniania i możliwość działania przy niedostatecznej ilości śliny. Na naszym rynku godnym takimi preparatami są min: Protefix i Novafix.