Ciekawostki o zębach – 7 najdziwniejszych faktów na temat zębów

Widzisz je każdego dnia w pracy i masz wrażenie, że wiesz o nich niemal wszystko? Możesz się zdziwić, bo zęby potrafią naprawdę nieźle zaskoczyć… Oto ciekawostki o zębach, z którymi warto się zapoznać!

1. Ciekawostki o zębach – supertwarde szkliwo

Szkliwo jest najtwardszą tkanką w ludzkim organizmie. W skali twardości Mohsa szkliwo ma twardość 5, czyli tyle samo co… granit (a najwyższą twardością – 10 – charakteryzuje się diament). A wszystko dzięki temu, że w 96-98% składa się z krystalicznych minerałów – hydroksyapatytów.

Choć szkliwo jest bardzo twarde, niestety łatwo je zniszczyć poprzez złą dietę i nieodpowiednią higienę. Picie gazowanych napojów, zbyt silne szczotkowanie, zgrzytanie zębami – to tylko kilka czynników, które mogą uszkadzać szkliwo.

Czytaj: Co może niszczyć szkliwo?

2. Niektóre dzieci rodzą się z zębami…

Szacuje się, że jedno na 2-3 tysiące noworodków rodzi się z zębami – zazwyczaj są to 1-2 nie do końca wykształcone mleczne ząbki. Mają mniejsze korzenie i często są rozchwiane, dlatego może się okazać, że trzeba je usunąć. Poza tym takie zęby mogą przeszkadzać dziecku i matce podczas karmienia. W większości przypadków zbyt wczesne ząbkowanie nie jest spowodowane chorobą dziecka, jednak czasem ta anomalia związana jest z występowaniem niektórych chorób genetycznych, np. zespołu Ellisa-van Crevelda, zespołu Hallermanna-Streiffa lub zespołu Pierre’a Robina.

3. …a niektórzy dorośli wciąż mają mleczne zęby

O zęby mleczne trzeba dbać, bo… może się okazać, że będą musiały nam służyć przez całe życie. Większość osób w dzieciństwie traci mleczne zęby, które są zastępowane stałymi. Jeśli jednak nie ma zawiązka zęba stałego, wtedy mleczak nie wypada i musi służyć przez długie lata. Jak się okazuje, nie jest to taka rzadka „anomalia” i całkiem sporo osób nie ma świadomości, że pośród ich zębów ukrył się mleczak.

4. Ciekawostki o zębach: dziewiątki – zęby głupoty

Nasi praprzodkowie mieli szersze szczęki, dzięki czemu mieściło się w nich więcej zębów – w szczątkach prehistorycznych ludzi można znaleźć nie tylko ósemki, ale także dziewiątki i dziesiątki. W wyniku ewolucji utraciliśmy czwarte i piąte zęby trzonowe, a trzecie zęby trzonowe uważane są za narząd szczątkowy, który utracił swoją funkcję.

Jak się jednak okazuje, niektóre osoby mogą mieć dziewiątki, zwane zębami głupoty. Ustawione są zazwyczaj w przedłużeniu łuku zębowego i przypominają swoim kształtem ósemki. Najczęściej charakteryzują się prawidłową budową anatomiczną, są jednak nieprawidłowo położone w kości i wykrywa się je przypadkowo na zdjęciach rentgenowskich, Mogą przez długi czas nie dawać żadnych objawów klinicznych, ale niekiedy ich obecność manifestuje się bardzo silnym bólem zlokalizowanym w okolicy kąta żuchwy, obrzękiem policzka, szczękościskiem, wysoką gorączką i powiększonymi węzłami chłonnymi.

Czytaj: Zęby dziewiątki – niechciany spadek po naszych przodkach

5. „Zębowy” nowotwór – zębiak

Zębiak jest łagodnym nowotworem. W trakcie choroby w kości szczęki, a czasem nawet w tkankach miękkich dziąsła dochodzi do powstania guzów, które swą budową przypominają tkanki zęba, a nawet mogą przyjmować postać dojrzałych tworów zębopodobnych.

W 2019 r. w Saveetha Dental College and Hospital w Indiach zoperowano chłopca, u którego w trakcie badania RTG stwierdzono 526 dodatkowych zębów. Była to wyjątkowo zaawansowana postać zębiaka złożonego.

Czytaj: 7-latek miał w jamie ustnej… 526 dodatkowych zębów!

6. Guz z zębami – potworniak

Potworniak jest jedną z najbardziej odrażających i przerażających odmian nowotworu. To guz, który zaczyna się tworzyć już w życiu płodowym i może być zbudowany z różnych tkanek ludzkich – odnajduje się w nich włosy, gruczoły, skórę, tkanki mięśniowe, kostne, chrzęstne, nerwowe, a także niewykształcone zęby. Często ich istnienie wykrywane jest przypadkowo, a zlokalizowane są przeważnie – choć nie tylko – na jajnikach i jądrach.

W 2018 r. w Chinach lekarze ze szpitala dziecięcego Zhejiang Medical University w Chinach usunęli z mózgu chłopca dziewięć zębów. Okazało się, że były one częścią potworniaka.

Czytaj: Chiny: lekarze usunęli z mózgu dziecka… 9 zębów

7. Ciekawostki o zębach: odcisk zębów jak linie papilarne

Nie ma dwóch osób z identycznymi liniami papilarnymi – to wie każde dziecko. Jednak mniej znanym faktem jest to, że… odcisk zębów jest tak samo unikalnym „podpisem danej osoby”. Każdy z nas ma inny kształt i wielkość zębów oraz inny ich układ w łuku zębowym. Z tego faktu korzystają kryminolodzy, próbując zidentyfikować ofiarę lub odnaleźć sprawcę przestępstwa.

Właśnie dzięki odciskom zębów pojmano jednego z najbardziej przerażających seryjnych morderców w historii – Teda Bundy’ego, który w latach 1974-1978 porwał, zgwałcił i zabił ponad 30 młodych kobiet, dusząc je lub masakrując za pomocą tępego narzędzia. Pozostawione na ciele jednej z ofiar ślady zębów stały się jednym z koronnych dowodów oskarżenia i zaprowadziły Teda na krzesło elektryczne.

Czytaj: Kiedy stomatologia przydaje się w śledztwie

Dentysta na planie filmowym to potrzeba drugiego rzędu, ale nie w przypadku filmu, w którym większość aktorów ma jeszcze zęby mleczne. Okazuje się, że w przypadku zdjęć do Harry’ego Pottera dentysta miał co robić.